काठमाडौँ । सामाजिक सञ्जाल कम्पनी मेटाले अमेरिकामा आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई)मा आधारित ठुला डेटा सेन्टरहरू निर्माण गर्ने भएको छ । कम्पनीका संस्थापक एवम् प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीईओ) मार्क जुकरबर्गले अर्को वर्ष (सन् २०२६) सम्ममा सञ्चालनमा आउनेगरी अत्याधुनिक डेटा सेन्टरहरू खोल्न लागेको जानकारी दिएका हुन् ।
‘प्रोमेथियस’ नाम दिइएको यस मल्टि-गिगावाट डेटा सेन्टरले लगभग म्यानह्याटन सहर (५९.१ वर्ग किलोमिटर) जत्रो क्षेत्रफल ओगट्ने बताइएको छ । मेटाले ‘सुपरइन्टेलिजेन्स’ को विकासमा ठुलो लगानी गरिरहेको छ, जुन प्रविधिले सबैभन्दा चलाख मानिसलाई पनि सोच्ने क्षमतामा उछिन्न सक्ने कम्पनीको दाबी छ ।
अनलाइन विज्ञापनबाट आफ्नो अधिकांश आम्दानी गर्ने मेटाले सन् २०२४ मा १६० अर्ब डलर बढी आर्जन गरेको थियो । आफ्नो सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्म थ्रेड्समा एक पोस्ट गर्दै जुकरबर्गले मेटाले धेरै मल्टि-गिगावाटका क्लस्टरहरू निर्माण गरिरहेको र ‘हाइपेरियन’ नामक एउटा क्लस्टरलाई केही वर्षमा पाँच गिगावाटसम्म विस्तार गर्न सकिने बताएका छन् ।
“हामी अरू धेरै टाइटन क्लस्टरहरू पनि निर्माण गर्दैछौं । यिनीहरूमध्ये एउटाले मात्रै म्यानह्याटनको महत्त्वपूर्ण हिस्सा ओगट्छ,” उनले थपे । जुकरबर्गका अनुसार, प्रोमेथियस ओहायोको न्यू अल्बानीमा निर्माण हुनेछ भने हाइपेरियन लुइजियानामा बन्नेछ ।
यो डेटा सेन्टर सन् २०३० सम्ममा पूर्ण रूपमा सञ्चालनमा आउने अपेक्षा गरिएको छ । उनले मेटाले ‘सुपरइन्टेलिजेन्स निर्माण गर्न सयौं अर्ब डलर लगानी गर्ने’ र ती डेटा सेन्टरहरूलाई ‘तिनीहरूको स्तर र प्रभाव सुहाउँदो नाम’ दिइएको बताए ।
यस विषयमा क्याम्ब्रियन एआई रिसर्चका प्रमुख विश्लेषक कार्ल फ्रुन्डले बीबीसीलाई भने, “स्पष्ट रूपमा, जुकरबर्ग एआईको शिखरमा पुग्न आफ्नो बाटो खर्च गर्न चाहन्छन्,” उनले थपे, “उनले नियुक्त गरिरहेको प्रतिभाले विश्वको उत्कृष्ट एआई हार्डवेयरमा पहुँच पाउनेछन् ।”
यो घोषणापछि मेटाको शेयर १ प्रतिशतले बढेको समाचार एजेन्सी रोयटर्सले जनाएको छ । यस वर्ष हालसम्म कम्पनीको शेयर २० प्रतिशतभन्दा बढीले बढेको छ । विश्वभर कम्तीमा १०,००० डेटा सेन्टरहरू छन्, जसमध्ये अधिकांश अमेरिकामा र त्यसपछि बेलायत र जर्मनीमा छन् ।
एआई-सञ्चालित डेटा सेन्टरहरूले अत्यधिक ऊर्जा र पानी खपत गर्दछन् । एक अध्ययनले यी सेन्टरहरूले सन् २०२७ सम्ममा विश्वव्यापी रूपमा १.७ ट्रिलियन ग्यालन पानी खपत गर्न सक्ने अनुमान गरेको छ । एउटा सामान्य एआई प्रश्नले (जस्तै च्याटजीपीटीलाई सोधिएको प्रश्न) पसलबाट किनेको सानो पानीको बोतल बराबर पानी खपत गर्न सक्छ ।
बीबीसीको सहयोगमा ।
पछिल्लो अध्यावधिक: असार ३१, २०८२ १५:१५
सामाग्री श्रोत :
टेक पाना
