काठमाडौँ । विकिपिडिया सञ्चालन गर्ने गैरनाफामूलक संस्था विकिमिडिया फाउन्डेसनले आगामी तीन वर्षका लागि आफ्नो आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स अर्थात् एआई रणनीति सार्वजनिक गरेको छ । बुधवार सार्वजनिक गरिएको रणनीति अनुसार विकिमिडिया फाउन्डेसनले विकिपिडिया एडिट गर्ने स्वयंसेवक र एडिटरहरूको कार्य सहज बनाउन एआई प्रयोग गर्नेछ ।

प्रविधिमा पहुँच नपुगेका एडिटरलाई पनि सजिलै सामग्री निर्माण र सम्पादन गर्ने बनाउन विकिमिडियाले यस्तो कदम चालेको हो । संस्थाले जनशक्तिलाई विस्थापित गर्ने शैलीमा एआई प्रयोग नगर्ने र सधैँ मानव केन्द्रित दृष्टिकोण अपनाइने प्रतिबद्धता जनाएको छ ।

विकिमिडियाले विशेषगरी दोहोरिएको र झन्झटिलो काम स्वचालित बनाउन एआई प्रयोग गर्ने योजना बनाएको छ । यसमार्फत एडिटरहरूलाई बढी समय विचार–विमर्श र सहमति निर्माणमा केन्द्रित हुन दिने लक्ष्य लिइएको छ ।

एआईले अनुवाद, नयाँ स्वयंसेवकलाई ओरियन्टेसन गर्ने प्रक्रिया र विकिपिडियामा जानकारी खोज्ने क्षमता सुधार्न सहयोग गर्नेछ ।

विकिमिडियाको मसिन लर्निङ विभागका निर्देशक क्रिस एल्बन र अनुसन्धान प्रमुख लैला जिया लेख्छन्, “हामी विश्वास गर्छौं कि एआईसँगको हाम्रो भविष्यको काम हामी के गर्छौं भन्ने कारणले मात्र नभई हामी कसरी गर्छौं भन्ने कारणले पनि सफल हुनेछ ।”

उनीहरूका अनुसार विकिमिडियाले सधैँझैँ गोपनीयता, मानव अधिकार, पारदर्शिता, ओपन सोर्स प्रविधि र बहुभाषिकतालाई प्रमुखताका साथ अगाडि बढाउनेछ ।

जेनरेटिभ एआईको विकाससँगै गलत जानकारी र भ्रमपूर्ण उत्तरहरूको सम्भावना बढिरहेको सन्दर्भमा विकिपिडियाको भरपर्दो ज्ञान स्रोतको भूमिका अझ महत्वपूर्ण हुँदै गएको संस्थाले जनाएको छ ।

पछिल्लो अध्यावधिक: बैशाख १९, २०८२ ६:४९

भैरहवा । रुपन्देहीको सिद्धार्थनगर नगरपालिकाको न्यायिक समितिले आर्थिक वर्ष २०७९ देखि २०८१ सम्मको अवधिमा समुदायस्तरमा न्यायिक सेवा प्रवाहमा उल्लेखनीय कार्य सम्पादन गर्दै आएको छ। मेलमिलाप, पारदर्शिता, पहुँच र समाधानमुखी कार्यशैलीलाई केन्द्रीकरण गर्दै समितिले घरेलु हिंसा, पारिवारिक विवाद, जग्गा सम्बन्धी झगडा, सामाजिक अन्योलजस्ता थुप्रै विवादहरू समाधानमा पुर्‍याउन सफल भएको हो।

नगरपालिकाको न्यायिक शाखाको नेतृत्व उपप्रमुख उमा अधिकारीले गर्दै आइरहेकी छन्। उनको संयोजकत्वमा समितिले मुद्दा दर्तादेखि फैसलासम्मको प्रक्रियालाई सरल, सुलभ र न्यायोचित बनाउँदै लैजाने प्रयासलाई सशक्तरूपमा अगाडि बढाएको देखिन्छ।

दर्तादेखि फैसलासम्मः तीन वर्षको संक्षिप्त समीक्षा

२०७९ सालदेखि २०८१ सालसम्मको अवधिमा कुल ७९ भन्दा बढी विवादहरू न्यायिक शाखामा दर्ता भएका थिए। तीमध्ये ४८ वटा मुद्दामा सुनुवाइ सम्पन्न गरिएको थियो भने ३८ भन्दा बढी मुद्दामा ठोस निर्णय (फैसला) गरिएको थियो। विवादका प्रकृतिहरूमा घरेलु हिंसा, छिमेकीबीचको झगडा, सम्बन्ध विच्छेद, जग्गा सम्बन्धी खिचलो, नक्सा स्वीकृति, फोहोरमैला व्यवस्थापनलगायतका विषयहरू प्रमुख थिए।

न्यायिक समितिका अनुसार, समुदायमा धेरै विवादहरू अदालतसम्म जानुअघि मेलमिलापको माध्यमबाट समाधान गर्नु अहिलेको आवश्यकता हो। मेलमिलाप शाखाको पहलमा धेरैजसो मुद्दाहरू वार्तामार्फत सहमतिमा पुर्‍याइएको छ। यस कार्यप्रणालीले अदालती प्रक्रिया र समय खर्च कम गर्नुका साथै सामाजिक सद्भाव कायम राख्न मद्दत पुर्‍याएको छ।

मेलमिलापको सफलता र व्यवहारमा चुनौती

सिद्धार्थनगर नगरपालिका उपप्रमुख उमा अधिकारीले भनिन्, ‘हामीले न्यायिक प्रक्रियामा पारदर्शिता र तिव्रता ल्याउनका लागि विभिन्न पहलहरू गरेका छौं। हामीले न्यायिक समितिको संरचनामा सुधार गर्दै, सदस्यहरूको तालिम र क्षमता वृद्धिमा जोड दिएका छौं।’ फैसला भन्दा पनि मेलमिलाप गराउने अधिकार भएकोले धेरैजसो केशहरु मेलमिलाप गराएर पठाउने कार्य नगरपालिकाको मेलमिलाप शाखाले गराउँदै आएको उनले बताइन्।

‘हाम्रो शाखाबाट मेलमिलाप गराउदा फिडब्या धेरै राम्रो पाएका छौं तर कतिपय केशहरु मेलमिलाप गराइसकेपछि पनि व्यवहारमा लागु हुननसकेको अवस्थाहरु पनि छन्। जसले न्यायिक समितिलाई थप चुनौति थपेको र काम गर्न धेरै समस्या उत्पन्न हुने गरेको छ । “हाम्रो शाखामा आउने जतिपनि केशहरुछन् ति सबैलाई बिगार्न भन्दापनि मिलाउन हाम्रो सिंगोटिम लागिपरेकाछन्,’ उनले थप्दै भनिन्।

न्यायिक शाखाले निर्णय गरेको फैसलालाई नमारेर जिल्ला अदालत पुगेका कतिपय केशहरु जिल्ला अदालतले सदर गरेको छ। ‘त्यो हाम्रो शाखाको ठूलो उपलब्धि पनि हो,’ उनले भनिन्।

सिद्धार्थनगर नगरपालिकामा रहेको न्यायिक शाखाको तथ्याङक हेर्दा सबै भन्दा धेरै घर जग्गा सम्बन्धि विवादहरु दर्ता हुने गरेको नगरपालिकाको न्यायिक शाखाले जनाएको छ।

तथ्याङ्कीय समीक्षा

आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा न्यायिक शाखामा ४६ मुद्दा दर्ता भएका थिए, जसमा ३३ वटा मुद्दा फछ्र्यौट भएका थिए भने १३ मुद्दा बाँकी रहेका थिए।

२०८०/८१ मा दर्ता भएका मुद्दा संख्या घटेर ४५ पुगेको थियो। तीमध्ये ३७ वटा मुद्दा फछ्र्यौट भएका थिए भने ८ मुद्दा बाँकी रहेका थिए।

अन्तिम वर्ष २०८१/८२ मा भने मुद्दा संख्या झनै घटेर २० मा सीमित भयो। तीमध्ये १६ मुद्दा फछ्र्यौट भए भने ४ मुद्दा बाँकी रहेका थिए।

तीनवर्षे औसतको तुलनामा २०८१/८२ मा मुद्दा दर्तामा करिब ६४.१८ प्रतिशत, सहमतिमा करिब ४६.६७ प्रतिशत र फैसलामा करिब ५० प्रतिशतले कमी आएको देखिएको छ। यसले मेलमिलाप प्रक्रियाको प्रभावकारिता र जनचेतनामा कमी देखाउने संकेत दिन सक्छ।

विषयगत र वडागत विश्लेषण

सिद्धार्थनगरमा सबैभन्दा धेरै घरजग्गा सम्बन्धी विवाद दर्ता हुने गरेका छन्। २०७९ देखि २०८१ सम्मका अवधिमा पारिवारिक झगडा, घरेलु हिंसा, झ्याल बन्द, नाली व्यवस्थापन, सम्बन्ध विच्छेद, छलकपट गरी जग्गा बिक्री, छिमेकी विवाद, फोहर फालिएकोलगायतका विषयहरू प्रमुख रूपमा उठाइएका थिए।

वडागत रूपमा हेर्दा, वडा नं. १, ६ र ८ बाट सबैभन्दा बढी विवाद दर्ता भएको देखिन्छ। महिला वादीको सहभागिता उल्लेखनीय रहेको छ। महिला वादीको संख्या २०७९/८० मा ६, २०८०/८१ मा ८, र २०८१/८२ मा पनि ६ रहेको थियो।

मेलमिलाप प्रयासहरू र परिणाम

समितिको मेलमिलाप शाखाले २०७९/८० मा ३४ मुद्दा छलफल गरी २२ मा सहमति र १५ मा फैसला गरेको थियो।

२०८०/८१ मा १२ वटा मुद्दा छलफल भई ८ मा सहमति भएको देखिन्छ।

घर नक्सा शाखामा ६ मुद्दा दर्ता भई ५ मा सहमति र १ मुद्दा अनुपस्थित रहन गएको हो। समग्रमा, न्यायिक शाखा र घर नक्सा शाखा मिलाएर १६ मुद्दामध्ये १३ सहमति, २ असहमति र १ अनुपस्थित रहेको देखिन्छ। अघिल्ला वर्षको औसतको तुलनामा मुद्दा ६४.१८ प्रतिशतले घटेको छ।

विवादका प्रमुख विषयहरू

न्यायिक शाखामा दर्ता भएका प्रमुख मुद्दाहरूमा निम्न विषयहरू समावेश थिएः

जग्गा विवाद र छिमेकीबीचको सिमाना झगडा

घरेलु हिंसा तथा पारिवारिक विवाद

विवाह, नागरिकता, जन्मदर्ता, शिक्षादर्ता

फोहोरमैला व्यवस्थापनसम्बन्धी गुनासा

छलकपट गरी जग्गा बिक्री

कुटपिट, गाली, वेइज्जतीका घटनाहरू

उपरोक्तमध्ये धेरैजसो मुद्दा मेलमिलापमार्फत सहमतिमा पुर्‍याइएका थिए, जसमा करिब ५० प्रतिशत मुद्दा आपसी समझदारीमा समाधान भएका हुन्।

महिला सहभागिता र नेतृत्वको प्रभाव

न्यायिक समितिको नेतृत्व महिलाले गर्ने कानुनी व्यवस्थाका कारण उप–प्रमुख उमा अधिकारीको अध्यक्षतामा समितिले काम गर्दै आएको छ। यसले महिलाको न्यायिक पहुँचलाई प्रभावकारी बनाएको छ। समितिमा आएका करिब ४० प्रतिशत मुद्दाहरू घरेलु हिंसा तथा पारिवारिक झगडासँग सम्बन्धित थिए, जसमा महिलाको भूमिका निर्णायक रह्यो।

महिलामैत्री सेवा प्रवाह सुनिश्चित गर्न गोप्य उजुरी प्रणाली, महिला मेलमिलापकर्ता र विशेष सहायता कक्ष स्थापना गर्ने पहल गरिएको छ।

तालिम तथा क्षमता अभिवृद्धि

मेलमिलापकर्ताको क्षमता अभिवृद्धिका लागि ३ दिने पुनर्ताजगी तालिम सञ्चालन गरिएको थियो। तालिममा ४३ जना मेलमिलापकर्ताहरू सहभागी थिए। तालिममा विवाद समाधानको प्रक्रिया, कानुनी धाराहरूको जानकारी, लैङ्गिक समावेशिता र संवाद कौशलमा केन्द्रीत प्रशिक्षण दिइएको थियो।

स्थानीय नागरिकको धारणा

वडानम्बर १ का एक बासिन्दाले भने, ‘पहिले झगडा हुँदा प्रहरीकहाँ जानुपथ्र्यो, अब नगरपालिकामै समाधान पाइन्छ, जसले समय, खर्च र तनाव सबै घटेको छ।’

यस्तै वडानम्बर ६ का अर्का बासिन्दा भन्छन्, ‘मेलमिलापले हामीबीचको दुरी घटाएको छ । अदालत जानुभन्दा पहिले गाउँमै कुरा मिलाउनु राम्रो भन्ने बुझाइ बनेको छ।’

समन्वय र सहकार्यको प्रभाव

नगरपालिकाको न्यायिक समितिले वडा कार्यालय, महिला तथा बालबालिका शाखा, कानुनी सहायता केन्द्र, स्थानीय अगुवा तथा जिल्ला अदालतसँग नियमित समन्वय गर्दै आएको छ। अदालतबाट समितिको केही फैसलाहरू सदर हुनु समितिको कानुनी विश्वासिलोपनको प्रमाण हो।

सुधार आवश्यक क्षेत्रहरू

यद्यपि समितिको कार्यप्रणाली सकारात्मक रहेको छ, केही सुधार आवश्यक क्षेत्रहरू उल्लेखनीय छन्।
अभिलेखीकरणमा अपूर्णता र असंगठित फाइलिङ प्रणाली
पेशेवर कानुनी सल्लाहको अभाव
सहमति कार्यान्वयनको कमजोर ट्र्याकिङ
मेलमिलापपछि पुनःउत्पन्न हुने विवादहरूमा कमजोरी
आगामी योजना र प्राथमिकताहरू
न्यायिक समितिले २०८२/८३ सालका लागि निम्न प्राथमिकताहरू तय गरेको छ ।
स्थायी मेलमिलाप कक्ष सबै १३ वडामा स्थापना
विद्यालयस्तरमा कानुनी साक्षरताको पाठ्यक्रम समावेश गर्ने पहल
महिलामैत्री गोप्य उजुरी प्रणाली कार्यान्वयन
नियमित अनुगमन तथा मूल्यांकन प्रणालीको विकास

सिद्धार्थनगर नगरपालिकाको न्यायिक समितिले तीन वर्षको अवधिमा पारदर्शी, समावेशी, पहुँचयुक्त र समाधानमुखी न्याय सेवा प्रवाह गर्दै स्थानीय तहमा न्यायिक शासन प्रणालीको सुदृढीकरणमा उल्लेखनीय योगदान पुर्‍याएको छ।

मेलमिलाप, कानुनी साक्षरता, महिला सहभागिता र स्थानीय समन्वयको सशक्त मिसालका रूपमा सिद्धार्थनगरको यो अभ्यास अन्य स्थानीय तहका लागि पनि उदाहरणीय बन्न सक्छ।

काठमाडौं। राष्ट्रियसभाका उपाध्यक्ष विमला घिमिरेले शिक्षा विधेयक संसद्का दुवै सदनबाट छिटो प्रक्रिया अपनाइ पारित गर्न सकिने धारणा राखेकी छन्।

लियो क्लब डिस्ट्रीक्ट ३२५ इ को तेस्रो जिल्ला परिषद् बैठक र तेस्रो वार्षिक जिल्ला सम्मेलनको आज उद्घाटन गर्दै उपाध्यक्ष घिमिरले सरकारसँगको सहमतिअनुसार नै छिटो प्रक्रियाबाट विधेयक सदनबाट पारित गर्न सकिने बताएकी हुन्।

‘एक महिनादेखि आन्दोलनरत शिक्षक र सरकारबीच बुधबार राति प्रतिनिधिसभाबाट आगामी असार १५ मा शिक्षा विधेयक पारित गर्ने सहमति भएको छ’, उपाध्यक्ष घिमिरले भनिन्, ‘प्रतिनिधिसभाबाट पारित भएको विधेयकलाई दलहरुको सहमतिमा राष्ट्रियसभाले छिटो प्रक्रियाबाट पारित गर्न सकिन्छ।’

उनले महत्वपूर्ण विधेयक पारित भएर कानुन बन्न नसक्दा संघीय व्यवस्थाको प्रभावकारी कार्यान्वयन नभएको उल्लेख गरेकी छन्। उनले भनिन्, ‘प्रतिनिधिसभाले शिक्षा र निजामतिलगायका विधेयक पारित गर्नका लागि शनिबार र बिदाका दिन बाहेकका सबै दिन संसद् सञ्चालन गर्ने सहमति गरिसकेको छ, प्रतिनिधिसभाबाट पारित भएर आएका विधेयकहरु राष्ट्रियसभामा लामो समय अड्काउने काम गरेका छैनौँ।’

उपाध्यक्ष घिमिरेले नेपाली युवालाई सबल प्रतिस्पर्धी र आत्मनिर्भर बनाउँदै राज्यका हरेक अङ्गमा सार्थक सहभागिता सुनिश्चित गराउने र नेपाललाई आधुनिक न्यायपूर्ण तथा समृद्ध राष्ट्र बनाउने कुरामा पनि युवाहरुले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्न आग्रह गरिन्।

युवा वर्गको क्रियाशीलताबाट नै राष्ट्र निर्माणका हरेक क्षेत्रमा सकारात्मक परिवर्तन सम्भव भएकाले युवा वर्गले सदैव कर्मशील सोचबाट अघि बढ्न सक्नुपर्ने उनको भनाइ थियो।

काठमाडौँ । जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) नेपालकी केन्द्रीय सदस्य नेतृ डाक्टर बबी सिंह यादवले सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भइरहेको एक भिडिओलाई लिएर  स्पष्टीकरण दिएकी छन् । एक वैवाहिक समारोहमा ‘रेन्जर टोइ’ नामक खेलौनाबाट गरिएको फायरलाई अतिरञ्जित गरी सामाजिक सञ्जालमा प्रचार गरिएको प्रति उनले चिन्ता व्यक्त गरेकी हुन्।

नेतृ बबीले एक समारोहकाबिच बन्दुक चलाएको भिडिओ अहिले सामाजिक सञ्जालमा भाइरल बनिरहेको छ । सो भिडिओलाई लिएर उनले आफ्नो फेसबुक पेज मार्फत स्पष्टीकरण दिएकी हुन् । उनले एक वैवाहिक समारोहकाबिच ‘रेन्जर टोय’ नामक खेलौनाले फायरिङ गरेको दाबी गर्दै आफूले प्रयोग गरेको खेलौना गनको तस्विर समेत फेसबुकमा राखेकी छिन् ।  

“केही समय यता सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भइरहेको एक भिडिओ प्रति मेरो गम्भीर ध्यानाकर्षण भएको छ । एक वैवाहिक समारोहकाबिच मैले रेन्जर टोय नामक खेलौनाले गरेको फायरलाई अतिरञ्जित नबनाई दिनु हुनका लागि यहाँ सम्पूर्णमा अनुरोध एवं आग्रह गर्दछु । साथै, सो भिडिओ नितान्त मनोरञ्जनात्मक मात्रै भएको समेत जानकारी गराउँदछु,” उनले आफ्नो फेसबुक स्टाटसमा लेखेकी छिन् । 

उक्त भिडिओ केही दिनयता विभिन्न प्लेटफर्ममा भाइरल हुँदै आएको छ । भिडिओमा देखिएको ‘फायर’ लाई लिएर सामाजिक सञ्जाल प्रयोगकर्ताहरूले विभिन्न प्रतिक्रिया दिइरहेका छन् । 

पछिल्लो अध्यावधिक: बैशाख १८, २०८२ ९:५४

कटारी (उदयपुर) उदयपुरको कटारी नगरपालिका–६ सोमबारेमा जिप दुर्घटना हुँदा एक जनाको मृत्यु भएको छ। दुर्घटनामा ६ जना घाइते भएका छन्।

चितवनबाट झापातर्फ जाँदै गरेको मे१च ३०४० नम्बरको जिप दुर्घटना हुँदा झापाको दमक नगरपालिका–३ का ५५ वर्षीय माधव बस्नेतको मृत्यु भएको हो। उनी दमक नगरपालिकाका कानुन अधिकृत हुन्।

इलाका प्रहरी कार्यालय कटारीका प्रमुख प्रहरी नायब उपरीक्षक कमल बजगाईंका अनुसार बस्नेतको कटारी प्रादेशिक अस्पतालमा उपचारका क्रममा मृत्यु भएको हो। गम्भीर घाइते झापाको दमक नगरपालिका–१० का ४९ वर्षीय राजेन्द्रप्रसाद भण्डारीको कटारी अस्पतालमै उपचार भइरहेको छ।

दुर्घटनामा दमक–१ का ४५ वर्षीय ज्ञानेन्द्र गौतम, दमक–६ का ५४ वर्षीय कमल श्रेष्ठ, दमक–२ का ३८ वर्षीय नवीन खतिवडा र गौरादह नगरपालिका–१ का ५४ वर्षीय भुवन दाहाललाई उपचारका लागि न्युरो अस्पताल विराटनगर लगिइएको छ। चालक दमक–९ का ३८ वर्षीय देवेन्द्र तामाङको पनि कटारी अस्पतालमै उपचार भइरहेको प्रहरीले जनाएको छ।

काठमाडौँ । मेटाका प्रमुख कार्यकारी निर्देशक मार्क जुकरबर्गले अबको १२ देखि १८ महिनाभित्र कम्पनीको लामा (Llama) प्रोजेक्टका लागि अधिकांश कोडिङको काम एआईले नै गर्ने बताएका छन् । आजको दिनमा एउटा सामान्य डेभलपरले गर्नसक्ने कोडिङ एआईले गर्नसक्ने क्षमता राख्ने उनको धारणा छ ।

चाडैँ नै अहिलेको भन्दा राम्रो कोडिङ गर्ने क्षमता एआईसँग हुने पनि उनको विश्वास छ । एक पोडकास्ट अन्तर्वार्तामा बोल्दै जुकरबर्गले आजको दिनमा एआईले कोडिङलाई अटो-कम्प्लिट गर्न सक्ने भए पनि आउँदा दिनमा एआईले टेस्ट चलाउन, बग पत्ता लगाउन र औसतमा राम्रो प्रोग्रामरभन्दा उच्च गुणस्तरको कोड लेख्न सक्षम हुने बताए । 

उनका अनुसार मेटाले अहिले कोड लेख्ने एआई एजेन्ट र रिसर्च एजेन्ट तयार गरिरहेको छ, जसले विशेषगरी एलएलएएमए (Llama) को अनुसन्धानमा सहयोग पुर्‍याउने छ ।  यसैबिच, गुगलका सीईओ सुन्दर पिचाईले पनि हाल गुगलको २५ प्रतिशत कोड एआईबाट लेखिएको जानकारी दिएका छन् ।

ओपनएआई (OpenAI) का सीईओ साम अल्टम्यानले केही कम्पनीहरूमा एआईले ५० प्रतिशतसम्म कोड लेखिरहेको दाबी गरेका छन् । प्रविधि क्षेत्रका ठूला कम्पनीहरूका यी भनाइहरूले अब निकट भविष्यमा कोडिङमा एआईको व्यापक प्रयोग र मानव इन्जिनियरहरूको भूमिकामा परिवर्तन आउने सङ्केत देखिएको छ ।

पछिल्लो अध्यावधिक: बैशाख १८, २०८२ १२:४६

तेहरान। इरानले इरानमाथि नयाँ प्रतिबन्ध लगाउने अमेरिकी निर्णयलाई बिहीबार ‘आर्थिक आतंकवाद’ को संज्ञा दिएको छ।

संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएई) मा रहेका चार र टर्कीमा रहेको एक गरी इरानी तेल बिक्री गर्ने सात कम्पनीमाथि संयुक्त राज्य अमेरिकाले प्रतिबन्ध लगाउने घोषणा गरेको छ।

अमेरिकी विदेशमन्त्री मार्को रुबियोले भनेका छन्, ‘जबसम्म इरानले आफ्नो अस्थिर गतिविधिका लागि तेल र पेट्रोकेमिकल राजस्व जुटाउने प्रयास गर्छ र आफ्ना आतंकवादी गतिविधि र छद्य्म रूपलाई अगाडि बढाउँछ, तबसम्म संयुक्त राज्य अमेरिकाले इरान र प्रतिबन्ध छलीमा संलग्न उसका सबै साझेदारहरूलाई जवाफदेही बनाउन कदम चाल्नेछ।’

इरान र अमेरिकाबीच शनिबार रोममा हुने चौथो चरणको वार्ताअघि तेहरानले आफ्नो आणविक कार्यक्रममाथिको प्रतिबन्धको बदलामा अन्य राजनीतिक तथा आर्थिक प्रतिबन्धबाट राहत मागिरहेको छ।

इरानको विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता इस्माईल बाकाईले एक वक्तव्य जारी गर्दै विकासशील देशहरूबीचको मैत्रीपूर्ण र कानुनी सम्बन्धमा आर्थिक आतंकवादको माध्यमबाट खलल पुर्‍याउने अमेरिकी प्रयासको एक हिस्साका रूपमा प्रतिबन्ध लगाइएको बताएका छन्।

अमेरिकी निर्णयकर्ताहरूको विरोधाभासी दृष्टिकोण र कूटनीतिको मार्गलाई अगाडि बढाउन सद्भाव र गम्भीरताको कमीको स्पष्ट प्रमाण भएको उनले बताए। गत जनवरीमा राष्ट्रपतिमा फर्किएपछि अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आफ्नो पहिलो कार्यकालमा इरानमाथि ‘अधिकतम दबाब’ दिने अभियान लाई पुनः सुरु गरेका छन्।

गत मार्चमा उनले इरानका सर्वोच्च नेता अयातुल्लाह अली खामेनीलाई पत्र पठाएर वार्ताका लागि आग्रह गर्दै इरानले अस्वीकार गरेमा सम्भावित सैन्य कारबाहीको चेतावनी दिएका थिए।

काठमाडौँ । एमाले सांसद सूर्य थापाले शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री रघुजी पन्तको शैक्षिक उपाधिको विषयलाई लिएर प्रश्न उठाउनेहरूलाई ‘घाँसहरू’ को संज्ञा दिएका छन् । बिहीबार बिहान सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा एक पोस्ट लेख्दै प्रतिनिधि सभा सदस्य थापाले यस्तो अशोभनीय अभिव्यक्ति दिएका हुन् ।

“माननीय मन्त्री रघुजी पन्तको शैक्षिक उपाधि (डिग्री)को कुरा उठाउने (?)हरू मध्यराति यता मौन र नाजबाफ नै हुन पुगेका देखिन्छन्,” उनले अगाडि भनेका छन् । “काम गर्ने भिजन, नेतृत्व क्षमता, अनुभव र तरिकाले हो! घाँसहरूले हुर्मत लिन खोजेका थिए, उहाँले समाधान दिएर तिनलाई मुखतोड जवाफ दिनु भयो।”

निवर्तमान मन्त्री विद्या भट्टराईले विभिन्न कारण देखाउँदै पदबाट राजीनामा दिएपछि पन्त यही १० वैशाखमा शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रीको रूपमा नियुक्त भएका थिए ।

त्रिभुवन विश्वविद्यालयकी पूर्व उपप्राध्यापक जस्तो अनुभवी मन्त्रीलाई राजीनामा दिन बाध्य पारेको र उनको ठाउँमा कमजोर औपचारिक शैक्षिक योग्यता भएका पन्तलाई ल्याइएको भन्दै सामाजिक सञ्जालमा आलोचनाको विषय बनिरहेको छ ।

बुधबार मात्रै मन्त्री पन्तको अगुवाइमा करिब एक महिनादेखि आन्दोलनरत शिक्षकहरूसँगको वार्ता सफल भएको थियो । 

पछिल्लो अध्यावधिक: बैशाख १८, २०८२ १८:५९

काठमाडौं। भजन गायक मनिष रञ्जन बरालको नयाँ भजन सार्वजनिक भएको छ। ‘रमाउँदै कृष्णजी’ बोलको भजन सार्वजनिक गरिएको हो। भजनलाई शब्द रचनाकार भेषराज भट्टराईले शब्द भरेका हुन्। गायक स्वयंले संगीत गरेको भजनमा ध्वनि मिश्रण समेत आफैं गरेका छन। भजनलाई मनिष रञ्जन बराल युट्युब च्यनल मार्फत सार्वजनिक गरिएको छ।

सांगीतीक क्षेत्रमा लामो समय बिताईसकेका बरालको स्वरमा छुट्टै प्रकारको माधुर्यता रहेको पाईन्छ। दर्जनौँ भजनहरु रेकर्ड गराईसकेका बरालको हाल सालै मात्र ‘कहाँ होला बैकुण्ठ भन्ने ठाउँ’ लाई दर्शक ले रुचाएका थिए। उनको पहिलो भजन ‘कृष्णजीको नामै प्यारो’ हो भने यसलाई २०७३ सालमा रेकर्ड गरिएको थियो।