डिजिटल भुक्तानीको संसार तीव्र विस्तार भइरहेको छ । यहाँ व्यापारीहरूले भुक्तानी प्रणालीहरूको बारेमा बढी लचिलोपन र राम्रा विकल्प खोजिरहेका छन् । क्यूआर कोडहरूको व्यवस्थापनमा केही नवप्रवर्तन ल्याउन सक्ने मुख्य क्षेत्र भनेको यही हो ।
अहिले धेरै व्यापारी (मर्चेन्ट)हरू एक मात्र भुक्तानी सेवाप्रदायक (पीएसपी) वा बैंकमार्फत एउटा क्यूआर कोडसँग बाँधिएका छन् । यसले उनीहरूको क्षमता सीमित पारिरहेको छ । साथै नयाँ सेवाहरूको अन्वेषण गर्न अवरोध पुर्याइरहेको छ ।
वर्तमान भुक्तानी परिप्रेक्ष्य
धेरै बजारमा हेर्ने हो भने क्यूआर कोड सामान्यतया एक मात्र पीएसपी वा बैंकसँग आबद्ध भएको देखिन्छ । यसको मतलब व्यापारीले एक प्रदायकसँग सम्झौता गरेपछि उनीहरूको भुक्तानी प्रक्रिया सोही प्रणालीमा रोकिएर बस्छ । यो मोडेलले भुक्तानी प्रक्रियालाई सरल बनाए पनि व्यापारीलाई बजारमा उपलब्ध प्रतिस्पर्धात्मक प्रस्तावहरूको लाभ उठाउन सीमित बनाउँछ ।
यस परिणामस्वरूप पीएसपी र बैंकहरूसँग राम्रा सम्झौताहरू गर्ने वा नयाँ सेवा अन्वेषण गर्ने मौका कम हुन्छ । यो मोडेलले व्यवसायहरूलाई लचिलोपनको कमी दिन्छ र धेरै पटक पीएसपी र बैंकहरूलाई अझै आकर्षक सम्झौताहरू प्रस्ताव गर्नको लागि प्रेरित गर्दैन ।
प्रस्ताव: बहुपीएसपी र मल्टी-बैंक क्यूआर व्यवस्थापन प्रणाली
बहुपीएसपी र मल्टी-बैंक क्यूआर व्यवस्थापन प्रणालीको विचारले व्यापारीहरूलाई धेरै पीएसपी र बैंकहरूसँग साइन इन गर्ने र उनीहरूको इच्छाअनुसार पीएसपी वा बैंक क्यूआर कोड चयन गर्ने क्षमता प्रदान गर्दछ । यस प्रणालीमा डिजिटल क्यूआर स्ट्यान्ड र मोबाइल एपले मुख्य भूमिका खेल्छन् ।
यसले कसरी काम गर्छ ?
व्यापारीहरूले विभिन्न पीएसपी र बैंकहरूसँग सम्झौता गर्दछन् र उनीहरूले कस्तो क्यूआर कोड देखाउने भनेर चयन गर्न सक्छन् । यो प्रणाली मोबाइल एप वा डिजिटल स्ट्यान्डद्वारा छिटो र सजिलै गर्न सकिन्छ । यसले निम्न तरिकाले काम गर्छ:
बहु-पीएसपी र मल्टी-बैंकको चयन: व्यापारीहरूले विभिन्न पीएसपी र बैंकहरूसँग सम्झौताहरू गर्दै विभिन्न क्यूआर कोडहरू प्रयोग गर्न अनुमति पाउँछन् ।
गतिशील चयन: व्यापारीहरूले कुन पीएसपी वा बैंकको क्यूआर कोड कुनै विशेष दिन वा समयको लागि देखाउने भनेर चयन गर्न सक्छन् ।
ग्राहक भुक्तानी: ग्राहकहरूले मर्चेन्टको चयन गरिएको क्यूआर कोड स्क्यान गर्दछन् र उनीहरूको इच्छाएको पीएसपी वा बैंक एपमार्फत भुक्तानी गर्छन् ।
व्यापारीहरूको लागि फाइदा
लचिलोपन: व्यापारीहरूले कुनै पनि क्षणमा कुन पीएसपी वा बैंकको सेवा प्रयोग गर्ने चयन गर्न सक्छन्, जसले उनीहरूलाई बजारमा उपलब्ध सबैभन्दा राम्रो सम्झौताहरूको लाभ लिन मद्दत गर्दछ ।
लागत बचत: बहुपीएसपी र मल्टी-बैंकहरूसँग सम्झौता गर्दा व्यापारीहरूले राम्रो सम्झौताहरू प्राप्त गर्न सक्छन् । यसबाट छिटो सेटलमेन्ट हुनुका साथै भविष्यमा लागू हुने एमडीआरमा पनि चार्ज कम गराउने सम्भावना हुन्छ ।
सञ्चालन क्षमता: एप वा डिजिटल डिस्प्लेको माध्यमबाट व्यापारीले सजिलै भुक्तानी व्यवस्थापन गर्न सक्छन् ।
व्यापारी र पीएसपी/बैंकहरूको लागि फाइदा
नवप्रवर्तनको प्रोत्साहन: पीएसपी र बैंकहरूको बीच प्रतिस्पर्धा र नवप्रवर्तनले व्यापारका लागि राम्रो सेवा र प्रतिस्पर्धी दरहरू प्रदान गर्न प्रोत्साहित गर्छ ।
व्यापक पहुँच: पीएसपी र बैंकहरूले थप व्यापारीहरूलाई आफ्नो नेटवर्कमा जोडी लाभ लिन सक्छन् ।
ग्राहकहरूको लागि फाइदा
-
ग्राहकहरू विभिन्न पीएसपी र बैंकहरू रोज्न सक्षम हुन्छन् । यसले उनीहरूलाई बढी भुक्तानी विकल्पहरूको पहुँच दिन्छ ।
-
ग्राहकले पाउने भुक्तानी प्रक्रिया साधारण र छिटो हुन्छ । यसका लागि उनीहरू आफूलाई मनपर्ने पीएसपी वा बैंकिङ एपबाट भुक्तानी गर्न रुचाउँछन् ।
आगामी बाटो
बजारमा बहुपीएसपी र बैंक क्यूआर व्यवस्थापन प्रणालीको आवश्यकता बढ्दै गएको छ । डिजिटल भुक्तानीको क्षेत्रमा अधिक समावेशीकरण र सहजताको आवश्यकता पर्नु स्वाभाविक हो, जहाँ उपभोक्ताले विभिन्न प्लेटफर्महरूको प्रयोग गर्दा कुनै समस्या नहोस् । यस प्रणालीले उपभोक्ता, व्यवसाय र बैंकहरू बीचको लेनदेनलाई सरल, सुरक्षित र तीव्र बनाउनेछ ।
यसबाट विभिन्न बैंक र पीएसपीको क्यूआर प्रणालीले प्रयोगकर्तालाई एकै स्थानमा धेरै विकल्पहरूको पहुँच दिने, चोरी र धोखाधडीको जोखिमलाई घटाउने र सबै स्तरका उपभोक्तालाई डिजिटल भुक्तानी प्रणालीमा समेटी डिजिटल वित्तीय पहुँचलाई सस्तो र सबैको लागि उपलब्ध बनाउँछ ।
यसको सफलता र प्रभावकारिता सुनिश्चित गर्नका बजारमा क्यूआर व्यवस्थापन प्रणालीको समन्वय र मान्यता प्राप्त हुन आवश्यक छ । त्यसैले, एकीकृत प्रणालीको विकास र त्यसमा भएको नवाचार आगामी डिजिटल भुक्तानीको क्षेत्रको प्रमुख पक्ष बन्ने देखिन्छ ।
(लेखक डिजिपे प्रालिका अध्यक्ष हुन् ।)
पछिल्लो अध्यावधिक: मंसिर २२, २०८१ २०:१५
समाचार र भिडियो हेर्न तल का लिंकहरु मा क्लिक गर्नुहोस्