काठमाडौं, जेठ ३१ – जनता समाजवादी पार्टीका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले राष्ट्रघाती महाकाली सन्धि गर्ने तत्कालिन सत्तारुढ दलका नेताहरू जनतासँग माफी माग्नुपर्ने बताएका छन्।
प्रतिनिधिसभाको शनिबारको बैठकमा पेश भएको संविधान संशोधन विधेयकमाथिको छलफलमा भाग लिँदै यादवले महाकाली सन्धि गरेर राष्ट्रघात गर्ने तत्कालिन शासकहरूलाई जनतासँग माफी माग्न चेतावनी दिएका हुन्।
महाकाली सन्धि गर्दा महाकाली नदीको मुहानको टुंगो किन नलगाएको भन्दै यादवले प्रश्न गरे। नेपालको नक्सामा समावेश कालापानी, लिपुलेक र लिम्पियाधुराको भूभाग कसको शासनका बेलामा गायव पारियो भन्ने विषयमा सदनमा जानकारी दिन यादवले माग गरे।‘सुगौली सन्धिले महाकाली पश्चिमको भूमि भारतको भने पनि महाकाली नदीको भूभाग नै सीमा भएको राष्ट्रघाती महाकाली सन्धिमा उल्लेख गरिएको छ,’ उनले भने, ‘त्यसैले यो सन्धि क–कसले गरेको हो, जनतासामु माफी माग्नुपर्छ।
नेपाल र इस्ट इण्डिया कम्पनीबीच भएको सुगौली सन्धि अत्यन्तै अपमानजनक रहेको बताउँदै यादवले त्यही सन्धिका कारण नेपालले ठूलो भूमि गुमाउनुपरेको बताए।अध्यक्ष यादवले नेपाल सरकारले कुनै पनि विषयमा युरोपेली देश र अमेरिकी वा कुनै विदेशीलाई इस्ट इण्डिया कम्पनीलाई सोध्नुपर्छ भन्ने शब्द अपमानकजनक रहेको बताए।
‘सन्धिमा काली नदी पश्चिम सीमाना भनेर स्पष्ट लेखिएको थियो,’ उनले भने, ‘तर, महाकाली सन्धि गर्दा सन्धिका हर्ताकर्ताहरू धेरै ठूला पार्टीका ठूला नेताहरु त्यो बेला हुनुहुन्थ्यो प्रधानमन्त्री पनि हुनुहुन्छ, महाकाली नदीबाट पश्चिमका भागको दाबी नेपालले छोडेको हो सुगौली सन्धिमा तर महाकाली नदीको सम्झौता गर्दा त्यसको प्रस्तावनामा लेखिएको छ।
महाकाली नदीको अधिकांश भाग दुई देशको सीमा भएको स्वीकार गर्दै भनेर लेखिएको यादवले बताए। सुगौली सन्धिले पाएको क्षेत्राधिकारलाई महाकाली सन्धिले पछाडि धकेल्ने कुरा उल्लेख रहेको उनले बताए।
कांग्रेस र कम्युनिष्ट पार्टीका नेताहरूले जवाफ दिनुपर्यो, यसका लागि हामी सबैले माफी किन नमाग्ने?,’ अध्यक्ष यादवले भने, ‘राष्ट्रवादीको नारा हामी दिन्छौं, मधेशीलाई गाली गर्छौं, यिनीहरू भारतीय हुन्, धोती हुन भनेर भन्छौं भनेर माफी माग्नुपर्यो।’नश्लवादी मानसिकता रहेसम्म राष्ट्रिय एकता बलियो हुन नसक्ने तर्क गर्दै यादवले आन्तरिक राष्ट्रियतालाई बलियो बनाउने तर्फ सरकारका अबका कदम अग्रसर हुनुपर्ने बताएका छन्।
साथै राष्ट्रियता र राष्ट्रवादको भावना टुटे सेना, सरकार र संविधानले पनि जनतालाई रोक्ने नसक्ने यादवले प्रष्ट पारेका छन्।