काठमाडाैं। अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले विश्वका विभिन्न मुलुकमाथि लगाएको करमा दोब्बर गर्दै अमेरिकीहरुलाई आगामी दिनमा केही पीडा भोग्नुपरेपनि दीर्घकालका लागि ऐतिहासिक लगानी र समृद्धिको प्रतिवद्धता व्यक्त गरेका छन्।

ट्रम्पको व्यापक कर वृद्धिले प्रतिशोधलाई बढावा दिन सक्ने, विश्वव्यापी अर्थव्यवस्थालाई अस्तव्यस्त पार्न सक्ने, व्यापार तनावलाई बढावा दिन सक्ने कदमको रूपमा प्रभाव पारेको बेला ट्रम्पको टिप्पणी आएको हो।

उनले भने, “हामी मूर्ख र असहाय भएका छौं, तर अब यस्तो हुने छैन। ट्रम्पले आफ्नो ट्रुथ सोसल प्लेटफर्ममा लेखेका छन्। हामी पहिले कहिल्यै नभएको रोजगारी र व्यवसाय फिर्ता ल्याउँदैछौं।”

“यो आर्थिक क्रान्ति हो र हामी जित्छौं”, उनले भने, सजिलो हुनेछैन तर चुनौतीलाई सहनुहोस् अन्त्यमा परिणाम सुनौलो (ऐतिहासिक) हुनेछ।”

ट्रम्पले देशको व्यापार घाटाको समस्या समाधान गर्न आपतकालीन आर्थिक शक्तिको आह्वान गरेपछि मेक्सिको र क्यानडाका सामानबाहेक अधिकांश अमेरिकी आयातमा शनिबार मध्यरातपछि १० प्रतिशत करवृद्धि लागू भएको हो।

ह्वाइट हाउसका अनुसार व्यापारमा देखिएको अन्तर सम्बन्ध र ‘अत्यधिक मूल्य वर्धित कर’ जस्ता अन्य नीतिका कारण भएको हो।

आगामी अप्रिल ९ देखि युरोपेली संघ, जापान र चीनलगायत करिब ६० व्यापारिक साझेदारले हरेक अर्थतन्त्रका लागि उपयुक्त उच्च दरको सामना गर्नुपर्ने छ।

यसअघि नै ट्रम्पले चिनियाँ सामानमा ३४ प्रतिशत कर वृद्धि गरेपछि बेइजिङले अप्रिल १० देखि अमेरिकी उत्पादनमा ३४ प्रतिशत कर लगाउने घोषणा गरेको थियो।

बेइजिङले संयुक्त राज्य अमेरिकालाई विश्व व्यापार संगठन (डब्ल्यूटीओ) मा मुद्दा हाल्ने र उच्च स्तरीय चिकित्सा र इलेक्ट्रोनिक्स टेक्नोलोजीमा प्रयोग हुने दुर्लभ खनिजहरूको निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाउने पनि बताएको छ।

ट्रम्पले आफ्नो पोस्टमा लेखेका छन्, “चीन अमेरिकाभन्दा धेरै बढी प्रभावित भएको छ, चानचुन होइन।” तर अन्य प्रमुख व्यापारिक साझेदारहरूले मन्दीको डरका बीच तत्काल प्रतिशोधलाई रोकेका छन् र अन्तर्राष्ट्रिय गतिरोधलाई पचाउने पहल गरिरहेका छन्।

बजार पतन

एसिया र युरोपमा पनि कर वृद्धिको आर्थिक प्रभाव पर्ने डरले शुक्रबार वाल स्ट्रिटले कारोबारमा भारी गिरावटको सामना गरेको छ। कर वृद्धिले आर्थिक वृद्धिलाई कम गर्न सक्छ र मुद्रास्फीतिलाई बढावा दिन सक्छ भनी अर्थशास्त्रीहरूले चेतावनी दिएका छन्। यद्यपि, ट्रम्पको पछिल्लो करमा उल्लेखनीय बहिष्करणहरू छन्।

स्टिल, आल्मुनियम र अटोमोबाइलको आयातमा हालसालै लगाइएको २५ प्रतिशत करको भरमा अमेरिकीहरूले बजार धान्न नसक्ने आँकलन पनि गरिएका छन्।

ह्वाइट हाउसका अनुसार तामा, फार्मास्युटिकल्स, सेमीकन्डक्टर र काठका साथै ‘केही महत्वपूर्ण खनिज’ र ऊर्जा उत्पादनहरू पनि अस्थायी रूपमा करवृद्धिको घोषणामा छुटेका छन्। ट्रम्पले तामा र काठको अनुसन्धान गर्न आदेश दिएका छन्, जसले चाँडै नै थप कदमहरूलाई निम्त्याउन सक्छ।

उनले औषधि र सेमीकन्डक्टरजस्ता अन्य उद्योगहरूलाई पनि प्रभावित गर्ने चेतावनी दिएका छन्, जसको अर्थ कुनै पनि क्षेत्रले राहत महशुस गर्न नपाउन सक्छन्।

क्यानडा र मेक्सिकोले उत्तर अमेरिकी व्यापार सम्झौताभन्दा बाहिर संयुक्त राज्य अमेरिका प्रवेश गर्ने सामानहरूमा २५ प्रतिशतसम्म अलग-अलग करको सामना गरिरहेका छन्।

प्रतिशोध जोखिम

अक्सफोर्ड इकोनोमिक्सले यसै साता दिएको चेतावनी भनिएको छ, “ट्रम्पको समयसीमाले देशहरूलाई वार्ता गर्न ठाउँ दिन्छ तर यदि उनीहरूले राहत पाउन सकेनन् भने उनीहरूले प्रतिकार गर्ने सम्भावना छ, जसरी चीनले पहिले नै गरिसकेको छ।”

इयूका व्यापार प्रमुख मारोस सेफकोभिकले २० प्रतिशत कर को सामना गरिरहेको समूहले ‘शान्त, सावधानीपूर्वक चरणबद्ध, एकीकृत तरिकाले’ काम गर्ने र वार्ताका लागि समय दिने बताएका छन्। उनले भने, “समूह चुप लागेर बस्ने छैन।”

फ्रान्स र जर्मनीले इयूले अमेरिकी प्रविधि कम्पनीमाथि कर लगाएर त्यसको जवाफ दिन सक्ने बताएका छन्। ट्रम्पले जापानमा निर्मित सामानमा २४ प्रतिशत कर लगाएपछि जापानका प्रधानमन्त्रीले कठिन समयमा ‘शान्त प्रतिक्रिया’ अपनाउन आग्रह गरेका छन्।

यसैबीच, ट्रम्पले भियतनामका शीर्ष नेतासँग आफूले ‘निकै फलदायी’ कुराकानी गरेको बताएका छन्। दक्षिणपूर्वी एशियाली उत्पादन केन्द्र भियतनामबाट अमेरिकी सामानको आयातमा ४६ प्रतिशत अमेरिकी कर लाग्ने गरेको बताएका छन्।

राष्ट्रपतिमा पुनः निर्वाचित भएपछि ट्रम्पले अवैध आप्रवासन र फेन्टानिल तस्करीमा कर लगाएर क्यानडा र मेक्सिकोबाट आयात हुने सामानमा थप २० प्रतिशत कर लगाएका थिए। आगामी अप्रिल ९ देखि यस वर्ष चिनियाँ उत्पादनमा थपिएको कर ५४ प्रतिशत पुग्नेछ।

ट्रम्पको २५ प्रतिशत सवारी साधन (कार) मा कर वृद्धि पनि यसै हप्तादेखि लागू भएको छ, यसका कारण विश्वविख्यात र जिप उद्योगका मालिक स्टेलेन्टिसले केही क्यानडेली र मेक्सिकोली एसेम्बली प्लान्टमा उत्पादन रोकेका छन्।

सेन्टर फर स्ट्राटेजिक एन्ड इन्टरनेसनल स्टडिज (सीएसआईएस) का अनुसार ट्रम्पको नयाँ विश्वव्यापी कर वृद्धि सन् १९३० को विश्वव्यापी व्यापार युद्धलाई प्रोत्साहित गरी महामन्दीलाई गहिरो बनाउनका लागि सबैभन्दा बढी जिम्मेवार ‘स्मूट–हाउली ट्यारिफ एक्ट’ पछिको सबैभन्दा ठूलो कर वृद्धि हो।

अक्सफोर्ड इकोनोमिक्सको अनुमानअनुसार यो कदमले औसत प्रभावकारी अमेरिकी कर दरलाई २४ प्रतिशतमा झर्नेछ, जुन सन् १९३० को दशकको तुलनामा बढी हो।

काठमाडौं – शुक्रबार राती काठमाडौँबाट पक्राउ परेका राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)का सभापति रवि लामिछानेलाई विमानमार्फत भैरहवा पुर्याइएको छ । यती एयरलाइन्सको विमानबाट उनलाई आज बिहान  भैरहवा पुर्याइएको हो ।

सभापति लामिछानेलाई जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा लगिएको छ । संगठित रुपमा सहकारी ठगी गरेको आरोप खेपिरहेका उनलाई तुलसीपुर उच्च अदालतको बुटवल इजलासले शुक्रबार थुनामा पठाउन आदेश दिएको थियो । त्यसपछि रातिनै प्रहरीले बूढानीलकण्ठस्थित निवासबाटै उनलाई नियन्त्रणमा लिएको थियो । 

बुटवलको सुप्रिम सहकारी प्रकरणमा जिल्ला अदालत रुपन्देहीले उनलाई एक करोड धरौटी माग गरेको छ । उक्त आदेश उल्ट्याउँदै उच्चले थुनामा पठाउने आदेश गरेको हो । आज र भोलि जिल्ला प्रहरीमा राखिने र सोमबार कार्यालय खुलेपछि प्रकृया पुराएर मात्रै कारागार पठाइने प्रहरीको जानकारी दिएको छ । 

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

कास्की। पोखरा रङ्गशालाको क्रिकेट मैदानमा आजदेखि दोस्रो संस्करणको ‘केपी ओली कप’ राष्ट्रिय टी(२० खुला पुरुष क्रिकेट प्रतियोगिता सुरु भएको छ। प्रतियोगिताको सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री पृथ्वी सुब्बा गुरुङले आज यहाँ एक कार्यक्रमकाबीच उद्घाटन गरे।

पहिलो दिनको खेलमा स्याङ्जा र काठमाडौंले विजयी सुरुआत गरेका छन्। आजको पहिलो खेलमा स्याङ्जा क्रिकेट क्लबले पोखरा महानगर क्रिकेट क्लबलाई २३ रनले पराजित गर्दै विजय हासिल गर्‍यो। खेलमा पहिला टस जितेर ब्याटिङ गरेको स्याङ्जाले २० ओभरमा एक सय ६२ रन बनाएको थियो। पोखरा महानगरले निर्धारित २० ओभरमा आठ विकेट गुमाउँदै एक सय ३८ रन बनायो।

स्याङ्जाका अश्विन रानाले अविजित रहँदै सर्वाधिक ४६ रन जोडे। उनले ३० बलमा पाँच चौका र दुई छक्का प्रहार गरे । किरण भट्टराई २३ रनमा अविजित रहे। पोखराका लागि समिर भुजेल र अन्जन केसीले समान दुईरदुई विकेट लिए भने सुवाष बाँस्तोला र मार्सल बरालले समान एकरएक विकेट लिए।

यसैगरी, दोस्रो खेलमा काठमाडौंले हेटौँडालाई ११ रनले पराजित गर्‍यो। एक सय ५२ रनको विजयी लक्ष्य पाएको हेटौँडा २० ओभरमा एक सय ४० रनमा ‘अलआउट’ भयो। हेटौँडाका लागि शुभ कङ्शाकरले ५४ रनको अर्धशतकीय पारी खेलेपनि जितका लागि पर्याप्त भएन। उनले २४ बलमा नौ चौका र दुई छक्का प्रहार गरे।

पहिला टस जितेर ब्याटिङ गरेको सिइसी काठमाडौंले २० ओभरमा तीन विकेट गुमाउँदै एक सय ५१ रन बनाएको थियो। काठमाडौंका लागि पृथु बाँस्कोटाले अविजित ५७ रनको अर्धशतकीय पारी खेले। उनले ३३ बलमा पाँच चौका र चार छक्का प्रहार गरे।

मदन भण्डारी स्पोर्टस् एकेडेमीले एकेडेमीका संरक्षकसमेत रहेका प्रधानमन्त्री एवं नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले)का अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीको नाममा प्रतियोगिता आयोजना गरेको हो।

आगामी वैशाख ५ गतेसम्म सञ्चालन हुनेप्रतियोगितामा १६ टोलीको सहभागिता रहेको एकेडेमीका अध्यक्ष धुव्र आचार्यले जनाएका छन्। प्रतियोगिताको विजेताले नगद रु १० लाख र उपविजेताले नगद रु पाँच लाखका साथमा ट्रफी, मेडल तथा प्रमाणपत्र प्राप्त गर्नेछन्।

यसैगरी ‘म्यान अफ दि सिरिज’ले रु ३० हजार, वेष्ट बलर, वेष्ट ब्याटरले जनही रु १० हजार र ‘म्यान अफ दि म्याच’ले रु पाँच हजारका साथमा ट्रफी प्राप्त गर्ने एकेडेमीले जनाएको छ।

पाल्पा– लुम्बिनी मेडिकल कलेज पाल्पामा अध्ययनरत आवासीय (रेसिडेन्ट) चिकित्सकले स्वास्थ्य तथा जनसङ््ख्यामन्त्री प्रदीप पौडेललाई तीन बुँदे मागसहितको ज्ञापनपत्र बुझाएका छन्।

आठौँ तहसरह मासिक पारिश्रमिक पाउनुपर्ने मागसहित उनीहरुले मन्त्री पौडेललाई ज्ञापनपत्र बुझाएका हुन्।

चिकित्सकहरुले निजी मेडिकल कलेजका एमडी, एमएस, एमडिएस आवासीय चिकित्सकको मासिक पारिश्रमिक (सरकारी आठौँ तहसरह) भुलानी गरिनुपर्ने, एमडी, एमएस, एमडिएसको म्याचिङ प्रक्रिया सच्याउन माग गरेका छन्।

उनीहरुले आयोगद्वारा प्रवेश परीक्षा अगाडि प्रकाशित निजी मेडिकल कलेजका सिटसमेत समावेश गरी अघि बढाइनुपर्ने, त्यस्तो निर्णय नमान्ने निजी मेडिकल कलेजलाई एमबिबिएस, बिडिएस, एमडिएस, एमएस, एमडिएस, डिएम, एमसिएच कार्यक्रमको सम्बन्धन खारेज, बिमालगायत सरकारी अनुदानका सम्पूर्ण कार्यक्रम रद्द गर्नेलगायतका माग गरेका छन्।

यस्तै चिकित्सकहरुले स्नातकोत्तर कार्यक्रमलाई पूर्ण वैज्ञानिक बनाउन स्वास्थ्यकर्मीका लागि सुरक्षित कार्यस्थल सङ्घर्ष समितिसँग प्रतिबद्धता जनाइएबमोजिम छुट्टै नियामक अङ्गको व्यवस्थासहित कार्य समय, बिदा, पारिश्रमिक, परीक्षाको पारदर्शिता र निष्पक्षता सुनिश्चित गर्ने व्यवस्था, विश्वविद्यालय र मेडिकल कलेज प्रशासनको आचरण र व्यवहार, अध्यापक जनशक्तिहरुको आचरण र व्यवहारलगायत विषय समेटी स्नातकोत्तर कार्यक्रम सञ्चालन कार्यविधि निर्माण गर्ने ड्राफ्टिङ कमिटी बनाइनुपर्ने माग मन्त्रीसमक्ष राखेका छन्।

आफ्ना मागहरु पूरा नहुँदासम्म काममा नजाने निर्णय गरिएको एलएमसीका डा. दीपक कँडेलले बताए। उनले भने, ‘हाम्रा माग सम्बोधन नहुञ्जेलसम्म आफूले प्रदान गर्दै आएका सेवाहरु बहिष्कार गर्नेछौँ।’ चिकित्सकले काम बहिष्कार गर्दा सेवा प्रभावित भएको अस्पतालले जनाएको छ ।

ज्ञापनपत्र बुझ्दै मन्त्री पौडेलले आवासीय चिकित्सकका धेरै माग सम्बोधन भइसकेको र केही मागहरु तत्काल सम्बोधन गरिने विश्वास दिलाए। उनले सरकारले गरेका निर्णय कार्यान्वयन गर्न सम्बन्धित निजी मेडिकललाई आग्रह गरिसकेको बताए।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

तेहरान। इरानका राष्ट्रपति मसूद पेजेस्कियानले आफ्नो देश अमेरिकासँग समान रुपमा वार्ता गर्न इच्छुक रहेको बताएका छन्। अमेरिकासँग प्रत्यक्ष वार्तामा सहभागी हुने वा नहुने स्पष्ट नगरी तेहरानको यो भनाइ सार्वजनिक भएको हो।

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले तेहरानलाई आफ्नो आणविक कार्यक्रमबारे प्रत्यक्ष वार्ता गर्न आह्वान गर्दै कूटनीति असफल भएमा इरानमाथि आक्रमण हुने चेतावनी दिएका थिए।

इरानले वार्ताका लागि तयार रहेको तर धम्की र दबाबमा परेर प्रत्यक्ष वार्ता गर्न अस्वीकार गरेको जनाएको छ।

‘इस्लामिक गणतन्त्र इरानले समान स्तरमा वार्ता चाहेको छ,’ राष्ट्रपतिको वेबसाइटमा जारी विज्ञप्तिमा पेजेस्कियानले भने। बिहीबार ट्रम्पले इरानसँग ‘सिधा वार्ता’ गर्न चाहेको बताएका थिए।

तर शनिबार पेजेस्कियानले ट्रम्पको भनाइबारे प्रतिप्रश्न गदै भने, ‘यदि तपाईं वार्ता चाहनुहुन्छ भने चेतावनी दिनुको अर्थ के हो?’

ट्रम्पले आयातित सामानमा कर लगाउनेलगायतका पछिल्ला नीतिलाई संकेत गर्दै पेजेस्कियानले भने, ‘आज अमेरिकाले इरानलाई मात्र होइन, विश्वलाई नै अपमानित गरिरहेको छ।’

संयुक्त राज्य अमेरिकाको नेतृत्वमा पश्चिमा देशहरूले दशकौँदेखि तेहरानले आणविक हतियार खोजेको आरोप लगाउँदै आएका छन्। इरानले यी आरोपहरूको खण्डन गर्दै आफ्नो आणविक गतिविधिहरू केवल नागरिक उद्देश्यका लागि मात्र भएको बताउँदै आएको छ।

सन् २०१५ मा इरानले संयुक्त राज्य सुरक्षा परिषद्का स्थायी सदस्यहरू अर्थात् संयुक्त राज्य अमेरिका, फ्रान्स, चीन, रूस र संयुक्त अधिराज्यका साथै जर्मनीसँग आफ्नो आणविक गतिविधिहरू नियमन गर्न ऐतिहासिक सम्झौता गरेको थियो।

यस सम्झौताले इरानी आणविक गतिविधिमा नियन्त्रणको बदलामा अन्य प्रतिबन्धहरू हटाएर राहत प्रदान गरेको थियो ।

सन् २०१८ मा ट्रम्पको पहिलो कार्यकालमा अमेरिका सम्झौताबाट पछि हटेको थियो र पुनः आर्थिक तथा राजनीतिक प्रतिबन्धहरूको घोषणा गरेको थियो। त्यसको जवाफमा इरानले सम्झौताअन्तर्गतका आफ्ना प्रतिबद्धताबाट पछि हटेको थियो र आफ्नो आणविक कार्यक्रमलाई तीव्रता दिएको थियो।

इरानका सर्वोच्च नेता अयातुल्लाह अली खामेनीका निकट सल्लाहकार अली लारिजानीले गत सोमबार इरानले आणविक अस्त्रको खोजी नगरे पनि इरानविरुद्ध आक्रमण भएमा आफूसँग आणविक हतियारको विकल्प नरहेको चेतावनी दिएका थिए।

काठमाडौँ – बलिउड अभिनेत्री तथा आइटम गर्ल नोरा फतेही नेपाल आउने भएकी छिन्।

जेठ ३ मा हायात ग्राउण्ड, बौद्ध टुसालमा आयोजना हुने ‘नोरा फतेही लाइभ इन नेपाल’ मार्फत नोरा नेपाली दर्शकहरूलाई नचाउन आउन लागेकी हुन्।

वर्ल्ड वाइड फिल्मस् नेटवर्क प्रालिको आयोजना हुने कार्यक्रम शिक्षाबाट वञ्चित बालबालिकाहरूको क्षेत्रमा काम गर्दै आएको ह्युमन रस्पेक्ट नेपालको सहयोगार्थ आयोजना हुनेछ भने मनु मिडिया प्रालिले इभेन्ट व्यवस्थापन हेर्नेछ। नेपालमा आयोजना हुँदै आएका ईन्टरनेशनल आर्टिष्टहरुको शोबिच ‘नोरा फतेही लाइभ इन नेपाल’ अझ उत्कृष्ट हुने दाबी गर्छन् इभन्ट म्यानेजर मनिष कार्की। जसका लागि मुम्बईबाट नोरासहित २० बढी कोसर डान्सरहरू प्रस्तुतिका लागि नेपाल आउनेछन्।
 
पूर्ण मनोरञ्जन सहितको कार्यक्रम हेर्न नेपालीसँगै सीमावर्ती क्षेत्रका भारतीय दर्शकहरू समेत नोरालाई हेर्न आउने विश्वास आयोजक संस्थाले राखेको छ। जहाँ दर्शकहरूले नृत्य र संगीतको भरपुर मजा लिन सक्नेछन्। फिल्म निर्माण र सामाजिक काममा लाग्दै आएका दव मगर आयोजक संस्थाका अध्यक्ष देव मगरका अनुसार नोरा फतेही लाइभ इन नेपाल मा चर्चित नेपाली कलाकारहरुको पनि प्रस्तुति रहनेछ। 

आयोजक संस्थाले टिकेटको मूल्य २ हजार, ४ हजार, ७ हजार र १६ हजार तय गरिएको छ भने आइतबारदेखि खल्ती एपमार्फत टिकेट काट्न सकिनेछ। कार्यक्रममा इन्टरनेशनल कोर्डिनेटरका रुपमा युद्ध बानिया रहेका छन्। नोराले बलिउडमा दिलबर दिलबर, कुसु कुसु, ओ साकी साकी, नाच मेरी रानी नाच सुपरडुपर हिट गीतहरुमा काम गरेकी छिन्।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

काठमाडौं। प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीबीचको वार्ता सकारात्मक भएको चर्चासँगै प्रधानन्यायाधीश प्रकाशमान सिंह राउतको भारत भ्रमण हुने भएको छ। प्रधानन्यायाधीश राउत आइतबार भारत जाने भएका हुन्।

उनी भारतीय प्रधानन्यायाधीश धनन्जय यशवन्त चन्द्रचुडको निमन्त्रणामा दिल्ली जान लागेका हुन्। सर्वोच्च अदालतका रष्ट्रिार विमल पौडेलका अनुसार पाँच दिने औपचारिक भ्रमणमा आइतबार भारत जाने तयारीमा रहेका प्रधानन्यायाधीशको यो पहिलो भारत भ्रमण पनि हो।

प्रधानन्यायाधीशको भारत भ्रमणमा नेपाल र भारतीय न्यायालयबीच सहमति पत्रमा हस्ताक्षर हुने भएको छ।

काठमाडौं– प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली स्वदेश फिर्ता भएका छन् ।

थाइल्यान्डको औपचारिक भ्रमण सकेर प्रधानमन्त्री ओलीसहितको प्रतिनिधिमण्डलको टोली शनिबार मध्यान्ह नेपाल आइपुगेको हो ।

केहीबेरअघि प्रधानमन्त्री ओली सवार जहाज विमानस्थलमा अवतरण गरेको सचिवालयका एक सदस्यले जानकारी दिए ।

प्रधानमन्त्रीलाई उपप्रधानमन्त्री प्रकाशमान सिंह, गृहमन्त्री रमेश लेखक लगायतले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा स्वागत गरेका हुन् ।

प्रधानमन्त्री ओलीसहितको टोली गत मंगलबार त्यसतर्फ प्रस्थान गरेका थिए ।

बिम्स्टेकको छैटौं शिखर सम्मेलनमा सहभागी हुन बैंकक पुगेका प्रधानमन्त्री ओलीले त्यहाँ रहँदा विभिन्न भेटघाटमा सरिक रहे ।

उनले हिजो (शुक्रबार) भारतीय समकक्षी नरेन्द्र मोदीसँग भेटवार्ता गरेका थिए ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

गण्डकी। कास्कीको रुपा गाउँपालिका–६ तालबेँसी फाँटमा करिब तीन मिटर उचाइमा रहेको एउटा रूखको ठुटोबाट निरन्तर पानीका धारा झर्न थालेपछि स्थानीय आश्चर्यमा छन्। गत फागुन १४ गते शिवरात्रिको दिनदेखि निरन्तर पानीका धारा झर्न थालेपछि स्थानीय आश्चर्यमा परेका हुन्।

‘रूखको ठुटोबाट निरन्तर पानीका धारा छुटेका छन्, पछिल्लो समयमा ठाउँठाउँबाट यो दृश्य हेर्न आउनेको घुइँचो लाग्ने गरेको छ। यो कुरा सुन्दा अनौठो लागे पनि तालबेँसीमा यसले चर्चा पाइरहेको छ’, स्थानीय विश्क गुरुङले भने। तलको पानी माथि तिर बग्दैन भन्ने परम्परागत उक्ति र सत्यतालाई पनि यो दृश्यले चुनौती दिएको उनको भनाइ छ।

रुपातालको बाँध निर्माण गरी तालको क्षेत्रफललाई विस्तार गर्ने क्रममा माटो निकाल्ने क्रममा अचानक डोजरको वकेट अड्किएको बताउँदै अर्को डोजर प्रयोग गर्दा पनि उक्त वस्तु ननिस्किएर वकेटको दाँत भाँचिएको गुरुङले जानकारी दिए। उनका अनुसार दुईवटा डोजरको सहायताले पनि जमिनमुनी लुकेको वस्तु निकाल्न नसकेपछि आसपासको माटो निकाल्दै जाँदा रूखको ठुटो भेटिएको थियो।

उक्त ठुटोबाट पानीका धारा झरिरहेको दृश्यले सबैलाई अचम्म पारेको गुरुङको भनाइ छ। सो स्थानमा अन्य रूखका ठुटोसमेत रहेकाले भुकम्प, बाढी पहिरोजस्ता प्राकृतिक विपद्का कारण यहाँका वन, जङ्गल पुरिएको हुनसक्ने उनले अनुमान गरे।

‘उभिएको रूखको ठुटोको माथिल्लो भागको उत्तर र दक्षिणतर्फबाट पानीका धारा छुटेको दृश्य सामाजिक सञ्जालमा देखिन थालेपछि धार्मिक विश्वासका कारण दर्शन गर्ने भक्तजनको घुइँचो लाग्ने गरेको छ’, धार्मिक क्षेत्र संरक्षण समितिका अध्यक्षसमेत रहेका गुरुङले भने, ‘अहिले नेपालका अधिकांश जिल्लाका मानिसका साथै विदेशी पर्यटकसमेत अनौठो दृश्यावलोकन र धाराको पानीले स्नान गर्न आउने गरेका छन्।’

सो स्थानमा यही चैत १९ गतेका दिन रुद्री पूजासहित विभिन्न क्षेत्रका धामी झाँक्री राखिएको बताउँदै माता काम्दा उहाँहरूले शिव भगवान्, नागदेवता र जलदेवीको बासस्थान बताउने गरेको उनले जानकारी दिए। दर्शक गर्न आउनेको घुइँचो बढ्न थालेपछि ठुटोको माथिल्लो धारामा पानी केही कम हुँदै गएको उनका भनाइ छ।

यहाँ विभिन्न क्षेत्रका १५ जना भूगर्भविद् र संस्कृतिविज्ञ आएर स्थलगत अध्ययन गर्दा ठुटोबाट पानी आउनुको कारण रूखको प्रजाति र कति वर्ष पुरानो भन्ने तथ्यमा स्पष्ट हुने बताएको गुरुङले उल्लेख गरे।

स्थानीय ७६ वर्षीया सुनमाया परियारका अनुसार यस स्थानमा पहिला पानीको मूल थियो। ‘आसपासका बासिन्दा तथा गाईवस्तु चराउन आउँदा यहाँ पानी खाने गर्दथे। खेतको गरामा तलबाट भूलभूल गरेर पानी निस्कने गरेकाले कुवालाई गाउँरी मूल भन्ने गरिन्थ्यो’, उनले थपिन्, ‘बाह्रै महिना पानी आउने सो कुवाको वरपर प्रशस्त नाग देखिने गर्दथ्ये। ती नागले कसैलाई पनि टोकेको जानकारी छैन।’

ठुटोबाट निस्किएका पानीका धारामा प्रत्येक दश मिनेटको अन्तरालमा पानीको बहाव घट्ने र बढ्ने गरेको बताउँदै यसले ढोरवाराही लहरीको जस्तै झल्को दिने गरेको संरक्षण समितिका सचिव महेश थापाले जानकारी दिए।

आफूले ठुटोको माथिल्लो भागमा टेकेर झण्डा राख्दा दाहिने खुट्टा दुखेर रातभरि सुत्न नसकेको बताउँदै उनले भोलिपल्ट बिहान उक्त स्थानमा पुगेर क्षमा पूजा गरेपछि आराम भएकाले यस क्षेत्रमा दैविकशक्ति रहेको विश्वास गरिएको उनले अनुभव सुनाए।

थापाका अनुसार गत फागुन १४ गते शिवरात्रिका दिनेदेखि आजको दिनसम्म दर्शक आउने क्रम जारी छ। पछिल्लो समय दैनिक सात सयदेखि एक हजारसम्मले पानीको धाराको दर्शन गर्ने र ठुटोबाट निस्केको पानीले स्नान गर्ने गरेका उनले जानकारी दिए। ‘यहाँ आउने दर्शकमध्ये आजसम्म एक सयभन्दा बढीले आफूलाई देवदेवी चढेको भन्दै वर्षौँदेखि खोजेको स्थान पत्ता लागेको बताउने गरेका छन्’, उनले भने।

यस क्षेत्रको संरक्षणका लागि रुपा गाउँपालिका र पोखरा–३१ ले चासो देखाएर उक्त ठुटोलाई तारवारले घेरिएको छ। दर्शनार्थीलाई जुत्ताचप्पल बाहिर राखेर भित्र प्रवेश गर्ने व्यवस्था मिलाइएको सचिव थापाले बताए। उनका अनुसार यहाँ दानपेटीका राखिएको छभने दर्शकले चढाएको दानबाट हालसम्म रु ८५ हजार संकलन भएको छ।

यस क्षेत्रको स्थलगत अध्ययन गरेका भूगर्भविद् र संस्कृतविज्ञको भनाइअनुसार उक्त रूख लगभग दुई सय वर्ष पुरानो जामुनको भएको अनुमान गरिएको छ। ठुटोबाट आएको धाराको पानी सिधैँ पिउन सकिने प्रयोगशालाको रिपोर्टले देखाएको रुपा गाउँपालिकाका अध्यक्ष नवराज ओझाले जानकारी दिए।

आगामी वैशाखसम्म पानीको अवस्था हेरेर यसलाई ऐतिहासिक एवं धार्मिक क्षेत्रका रूपमा विकास गरिने बताउँदै उनले चिसापानी देवी, कोटकालीका, वेगनासकोट, हङ्सपुरकोट, हात्तिमैतालगायत धार्मिक क्षेत्रको सङ्गममा रहेको यो क्षेत्रलाई पूर्णमोक्ष जलदेवीको रूपमा विकास गर्ने योजना रहेको बताए।

अध्यक्ष ओझाले गुरुयोजना बनाएर ऐतिहासिक, प्राचीन एवं धार्मिक क्षेत्रका रूपमा विकास गरेमा पर्यटकीय राजधानी पोखराको पर्यटन प्रवर्द्धनमा समेत यसले टेवा पु¥याउने विश्वास व्यक्त गरे। ‘तालमा पानीको सतह बढ्दा पनि रूखको ठुटो र यहाँबाट आउने पानीलाई सुरक्षित राख्नेगरी व्यवस्था मिलाउनु अपरिहार्य छ। यस्तै धार्मिक क्षेत्र भारतको हरिद्धारमा समेत देख्न सकिने भएको यसको विस्तृत अध्ययन गरी संरक्षण र प्रवर्द्धन गर्ने योजनामा छौँ’, उनले भने।

रूखको ठुटोमा भूमिगत पानीको मूल जोडिएको हुनसक्ने भएपनि ठुटोको टुप्पाबाट पानीको धारा आउनु अनौठो भएको भूगोलविद् प्राडा कृष्ण केसीले धारणा राखे। ‘यसको वास्तविकता पत्ता लगाउन थप स्थलगत अध्ययन तथा अनुसन्धान आवश्यक छ’, उनले भने।