काठमाडौं । नेपालमा सञ्चालनको पहिलो वर्ष पूरा गरेको विद्युतीय सवारी ब्रान्ड दीपलले ८०० भन्दा बढी गाडी बिक्री गरेको छ । एक विज्ञप्ति जारी गर्दै कम्पनीले छोटो समयमै यो आँकडा पूरा भएको जानकारी दिएको छ ।

यो अवधिमा नेपाली बजारमा दीपलका चार मोडेल S07, L07, S07L र E07 सार्वजनिक भएका छन् । यी सवारीहरूमा जेस्चर कन्ट्रोल, एआर-एचयूडी, सनफ्लावर टचस्क्रिनजस्ता प्रविधि रहेका छन् ।

त्यस्तै विद्युतीय सवारी चार्जिङका लागि कम्पनीले नेपालभरि ९६ चार्जिङ स्टेसन सञ्चालनमा ल्याएको छ । कम्पनीको ब्रान्ड एम्बेस्डरमा राष्ट्रिय क्रिकेट टिमका पूर्वकप्तान पारस खड्का रहेका छन् । कम्पनीका अनुसार नीति शाह, सन्दीप क्षेत्री, सुशान्त केसी, स्वेता खड्का, प्रतिष जीसी लगायत ३० भन्दा बढी चर्चित सेलिब्रिटी तथा खेलाडीले दीपल प्रयोग गरिरहेका छन् ।

दीपलको प्रवद्र्धनका क्रममा क्रिकेट खेलाडी ब्रायन लारा र बलिउड गायक सोनु निगमलाई नेपालमा निमन्त्रणा गरिएको थियो ।

चाङ्गन अटोले हरित ऊर्जा प्रवर्द्धनका लागि दीपललाई ‘शाङ्ग्रिला न्यू इनर्जी अवार्ड’ प्रदान गरेको छ भने टेकलेखले दीपल S07 लाई ‘SUV of the Year 2024’ घोषणा गरेको थियो ।

पछिल्लो अध्यावधिक: चैत २०, २०८१ २२:२३

काठमाडौं– गत चैत ४ गते काठमाडौंको टोखा नगरपालिका झोरबाट ट्रकमा बरादम भएको करिब २५ करोड रूपैयाँ बराबरको विदेशी मुद्राको मालिक पत्ता लागेको छ । 

दुई साता लगाएर प्रहरीले गरेको सिन्धुपाल्चोकका विवादास्पद व्यवसायी नारायण पौडेल रहेको खुलेको छ । प्रहरीले दुई साताको अनुसन्धानपछि २५ करोड बराबरको अमेरिकी डलर र युरोको मालिक पौडेल भएको खुलेको हो । 

यसअघि पनि पटक-पटक रक्तचन्दन तस्करीलगायतका कारोबारमा विवादमा परेका पौडेलको परिवार नै तस्करीमा संलग्न रहेको छ ।

उनका दाजु बच्चु पौडेल र भाइ राजकुमार पौडेल पनि यसअघि ३३ किलो सुन प्रकरणमा संलग्न मानिएका थिए । राजकुमार २०७४ सालमा भोटेकोशी गाउँपालिका अध्यक्षमा माओवादी केन्द्रबाट निर्वाचित भएका थिए । 

२०७९ मा भने उनी कांग्रेससँग पराजित भए । नारायण पनि माओवादीमा आबद्ध छन् भने अर्का दाजु बच्चु पौडेल कांग्रेससँग छन् । जेठो ध्रुव पौडेल २०५४ सालमा एमालेबाट फुल्पिङकट्टी गाउँपालिका अध्यक्ष भएका थिए । माइलो बच्चु पौडेल नेपाली कांग्रेसका नेता हुन् ।

बच्चु हिमालय सिमापार व्यापार संघको पूर्व अध्यक्ष हुन् । साइलो नारायण पौडेल माओवादीमा आबद्ध छन् । रक्तचन्दन तस्करीमा संलग्न नारायण भारतमा बसेर कारोबार गर्थे भने कान्छो राजकुमार पौडेल भने माओवादीको नेतृत्वमै छन् ।

सिन्धुपाल्चोकको भोटेकोशी गाउँपालिका वडा नम्बर ४ स्थायी घर भई टोखा नगरपालिका-१० बस्ने उनै नारायण पौडेल २५ करोडको मालिक भएको प्रहरीले पुष्टि गरेको छ । उनको नाममा पक्राउ पुर्जी जारी भइसकेको छ ।

गत चैत ४ गते राति ना ७ ख १६५२ नम्बरको ट्रकमा लुकाएर लाँदै गरेको अवस्थामा प्रहरीले सिन्धुपाल्चोकका ४३ वर्षीय कुसान लामालाई पक्राउ गरेको थियो । उनी पनि भोटेकोशी वडा नम्बर १ कै बासिन्दा हुन् ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

काठमाडौं। प्रहरीले काठमाडौंको तीनकुने घटनामा संलग्न रहेको अभियोगमा थप सात जनालाई पक्राउ गरी आज सार्वजनिक गरेको छ।

यही चैत १५ गते शुक्रबार राजावादी समूहको तीनकुनेमा आयोजिक कार्यक्रममा हिंसात्मक प्रदर्शन, अराजक गतिविधि र तोडफोडको घटनामा संलग्न भएको आरोपमा थप सात जनालाई पक्राउ गरिएको जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंका प्रवक्ता एवं प्रहरी उपरीक्षक अपिलराज बोहराले जानकारी दिए।

उनले भने, ‘उक्त घटनामा संलग्न रहेको अभियोगमा काठमाडौंका विभिन्न स्थानबाट थप सात जना पक्राउ परेका छन्। उनीहरूलाई आगजनी, तोडफोड गरी राज्य विरूद्धको कसुर र आपाराधिक उपद्रव लगायतका अपराधमा संलग्न अभियोथमा पक्राउ गरिएको हो।’

पक्राउ पर्नेहरूमा रूपन्देही देबदह-९ का ४७ वर्षीय प्रेम थापामगर, झापा गौरादह–१ गौरादहका २१ वर्षीय समिर मगर, रामेछाप सुनापाति गाउँपालिका-१ का २२ वर्षीय सुरेश गौतम, खताप्लेजुङ फुलुङ-३ का २३ वर्षीय सुशील बराल, नुवाकोट बेलकोटगढी–७ का २७ वर्षीय रमेश राई, अछाम पञ्चदेवलका २० वर्षीय गोकर्ण शाही तथा सङखुवासभा पाचँखपन-२ घर भई हाल काठमाडौं कागेश्वरी मनोहरा–९बस्ने ३९ वर्षीय मुकुन्द दहाल रहेका जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंले जनाएको छ।

पक्राउ परेकामध्ये एक जना ४७ वर्षीय प्रेम थापामगरलाई राज्य विरूद्धको कसुर र संगठित अपराधसम्बन्धी कसुरअन्तर्गत तथा अन्य छ जनालाई अपराधिक उपद्रव कसुरअन्तर्गत पक्राउ गरिएको प्रवक्ता बोहराले बताए। तीनकुनेमा राजावादी समूहको प्रदर्शन हिंसात्मक बन्दा दुई जनाको मृत्यु भएको थियो भने दर्जनौँ घाइते भएका थिए।

एजेन्सी– नर्वेले अमेरिकी सहायता रोक्काबाट प्रभावित गैरसरकारी संस्थाहरूलाई सहयोग गर्न आपतकालीन कोषका रूपमा ३० करोड क्रोनर (करिब दुई करोड ८७ लाख अमेरिकी डलर) उपलब्ध गराउने भएको छ ।

“यो रकम अमेरिकी अनुदान गुमाएका नर्वेली संस्थाहरूलाई दिइनेछ र लैङ्गिक हिंसाविरुद्ध र प्रजनन स्वास्थ्यका लागि संयुक्त राष्ट्रसङ्घको प्रयासमा खर्च गरिनेछ,’ विज्ञप्तिमा भनिएको छ। प्रजनन स्वास्थ्य सहायताले प्रजनन र यौनिकताका सबै पक्षहरू समावेश गर्दछ।

राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पको प्रशासनले फेब्रुअरीको अन्त्यमा विशेष गरी यूएसएडको विदेशी कार्यक्रमहरूको लागि ९२ प्रतिशत अनुदान कटौतीसहित अमेरिकी वैदेशिक सहायतामा ठूलो कटौतीको घोषणा गरेको थियो । 

“अन्तर्राष्ट्रिय मानवीय प्रणाली सफल भएको छ,” नर्वेका सहयोग तथा विकास मन्त्री असमुन्ड औक्रस्टले भने। 

उनले भने, “संयुक्त राज्य अमेरिकाको आर्थिक सहयोग र राजनीतिक नेतृत्वका कारण लाखौँ मानिसको ज्यान जोगिएको छ। यो पैसाको बर्बादी हो भन्ने विचारलाई हामी स्वीकार्न सक्दैनौं ।”

तर यो प्रणाली अहिलेको भन्दा धेरै प्रभावकारी हुन सक्छ। नर्वेले लामो समयदेखि सुधार र तर्कसङ्गतताको समर्थन गर्दै आएको छ।

आपतकालीन कोषमध्ये कम्तीमा २२ करोड क्रोनर नर्वेली गैरसरकारी संस्थालाई छुट्याइने छ र यसलाई विस्थापित व्यक्ति, बालबालिका र युवाका साथै बारूदी सुरङ र अन्य विष्फोटक पदार्थको सुरक्षाका लागि प्रयोग गरिनेछ ।

मानवीय सङ्कटको समयमा यौन तथा लैङ्गिक हिंसाको सामना गर्न र यौन तथा प्रजनन स्वास्थ्य सेवामा पहुँचको लागि लगभग चार करोड क्रोनर छुट्याइएको छ।

“अन्य चार करोड क्रोनर मानवीय प्रणालीमा व्यवस्थापकीय र विश्लेषणजस्ता प्रमुख साझा सेवाहरूमा विनियोजन गरिनेछ,” नर्वेको सरकारले भनेको छ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

काठमाडौं। काठमाडौं महानगरपालिका-६ तेन्जिङचोकस्थित एक घरमा आगलागी हुँदा जलेर एक जनाको मृत्यु भएको छ।

मृत्यु हुनेमा सुनसरी बाराहक्षेत्र नगरपालिका-२ स्थायी घर भई काठमाडौं महानगरपालिका–६ को राजेशचन्द्र गिरीको घरमा डेरा गरी बस्ने वर्ष १८ की मुमेन तामाङ (महिला) रहेकी प्रहरीले जनाएको छ।

आज साँझ ५ः२७ बजेको समयमा उनको कोठामा आगलागी भइरहेको अवस्थामा तामाङलाई जलिरहेको देखेपछि तत्काल उद्धार गरिएकोमा साँझ ६ः२० बजेको समयमा ओम अस्पतालमा मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंका प्रवक्ता प्रहरी उपरीक्षक अपीलराज बोहराले जानकारी दिए।

आगलागीको कारण नखुलेको उनले बताए। आगलागी साँझ १७ः३५ बजे पूर्णरूपमा नियन्त्रणमा लिइएको र अनुसन्धान जारी रहेको प्रहरीले जनाएको छ। प्रहरी प्रभाग कपनबाट प्रहरी निरीक्षक नेत्रबहादुर कुँवरको कमाण्डमा खटी गएको प्रहरी टोली, स्थानीयवासी र घाइतेको बुबा दधीराम तामाङसमेतको टोलीले आगो नियन्त्रणमा ल्याएको थियो।

काठमाडौं– राजावादी आन्दोलनमा हिंसात्मक प्रदर्शन गरेको भन्दै पक्राउ परेका राप्रपाका वरिष्ठ उपाध्यक्ष रवीन्द्र मिश्र र सांसद तथा राप्रपाका महामन्त्री धवलशमशेर राणासहित ४१ जनालाई अदालतले दोस्रो पटक म्याद थप गरेको छ ।

जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंको हिरासतमा रहेका उनीहरुलाई काठमाडौं जिल्ला अदालतले बुधबार थप ६ दिन हिरासतमै राखेर अनुसन्धान गर्न आदेश दिएको हो ।

शुक्रबार प्रहरीले पक्राउ गरेकोमा आपराधिक उपद्रव र संगठित अपराधमा ३० जना र राज्यविरुद्धको कसुरमा ११ जना गरी ४१ जनालाई पहिलो पटक आइतबार ५ दिनको म्याद थप गरिएकोमा बुधबार दोस्रो पटक म्याद थप गर्न अदालत उपस्थित गराइएको थियो ।

प्रहरीले मंगलबार थप १८ जनालाई पक्राउ गरेर म्याद थप गरिसकेको जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंले जनाएको छ ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

धुलिखेल। काभ्रेपलाञ्चोकको विकट डाँडापारिस्थित खानीखोला गाउँपालिका–३ बाङ्गेका ८२ वर्षीय चक्रबहादुर थिङले करिब दुई दशकपछि आँखा देख्न पाएकामा खुसी व्यक्त गरे। एउटा आँखाले अलिअलि मात्रै देखेको र अर्को आँखाले नजिकै पनि केही नदेख्ने अवस्था रहेकामा मंगलबार बनेपास्थित रेयुकाई एईको मासुनागा आँखा अस्पतालमा शल्यक्रिया भएपछि आँखा देख्न थालेको उनले बताए।

थिङलाई गाउँमा नै संस्थाको आयोजनामा सञ्चालन गरेको आँखा शिविरबाट परीक्षण गर्ने मौका पाएपछि त्यहीबाट शल्यक्रिय गर्नका लागि बनेपासम्म आउने व्यवस्था गरिएको थियो। ‘अब दुवै आँखाले देख्न सकिनेमा ढुक्क छु’, उनले खुसी हुँदै भने।

खानीखोला–२ फलामेटारका ७२ वर्षीय चन्द्रमान गोलेले शल्यक्रिया पछि आँखा देख्न थालेका छन्। यसअघि दुवै आँखाले प्रस्ष्ट देख्न नसक्ने उनले कहिँकतै पनि आँखाको उपचार गराएका थिएनन्। गाउँमा नै सञ्चानल भएको आँखा शिविरबाट परीक्षणपछि निःशुल्क उपचार सेवा पाएको उनले बताए। गोलेको दुवै आँखाको शल्यक्रिय गरिएको छ।

सिन्धुलीको हरिहरपुरगढी गाउँपालिकाका शिवलाल घिसिङ मधुरो देख्ने, चिलाउने, दुख्नेजस्ता समस्या भोगिरहेको बेला शिविरमा गएपछि उनको आँखाको शल्यक्रिया गरिएको छ। तालढुङ्गामा सञ्चालन भएको शिविर नजिकै परेका कारण छिमेकी जिल्लाका नागरिक पनि सेवा लिन आएका थिए।

खानीखोला–५ का नानीमाया ब्लोन, बिबीमाया गोले र लालमाया सिङ्तानको पनि सोही शिविरमा आँखाको मोतियाविन्दुको शल्यक्रिया गरिएको छ। हाल उनीहरु अस्पतालमा नै आराम गरिरहेका छन्। उपचारका लागि सुविधायुक्त अस्पतालसम्म पुग्न टाढा जानुपर्ने, खर्च धान्न मुश्किल र समयमा नै उपचार नपाइने समस्या थियो। गाउँमै निःशुल्क आँखा शिविर सञ्चालन गरेपछि यहाँका नागरिकले सहजै सेवा पाएका छन्। गाउँको दुई ठाउँमा सञ्चालन गरिएको शिविरमा ६६ जनाको आँखाको शल्यक्रिया गरिएको छ।

आयोजक संस्था परिवर्तनशील समाज नेपालका अध्यक्ष क्षेत्रबहादुर वाइबाले भौगोलिक रुपमा विकट रहेको ठाउँमा शिविर आयोजना गरेर आँखाको निःशुल्क शल्यक्रिय गरिएको बताए। खानीखोलाको आर्थिक सहयोग तथा रेयुकाई एईको मासुनागा आँखा अस्पताल बनेपाको प्राविधिक सहयोगमा सञ्चालन गरिएको उक्त आँखा शिविरमा करिब तीन सयभन्दा बढीले सेवा पाएका थिए।

काठमाडौं । सामाजिक सञ्जालमा वाई-फाईले क्यान्सर लगायतका गम्भीर स्वास्थ्य समस्या निम्त्याउन सक्ने दाबीसहितका सामग्रीहरू भाइरल भइरहेका छन् । ‘रातोपाटी’, ‘ग्यालक्सीखबर टिभी’, ‘खोजी प्रेस’, ‘न्युज नेपाल मिडिया’ लगायतका सञ्चारमाध्यमले लामो समयसम्म वाई-फाईको निकट रहँदा स्वास्थ्यमा नकारात्मक असर पर्ने भन्दै समाचार प्रकाशित गरेका छन् ।

इन्टरनेटको प्रयोग सर्वव्यापी भएकाले यस्ता समाचारले धेरैमा चिन्ता उत्पन्न गराएको हुन सक्छ । यद्यपि, टेकपानाले गरेको तथ्यजाँच अनुसार वाई-फाईले क्यान्सर लगायतका स्वास्थ्य समस्या निम्त्याउने कुरा हालसम्म कतैबाट पुष्टि भएको छैन । 

दाबी

२५ जनवरी २०२५ मा ‘ग्यालक्सीखबर टिभी’ नामको फेसबुक पेजले सार्वजनिक गरेको एक भिडिओमा वाई-फाईले मस्तिष्कमा नकारात्मक असर पार्ने दाबी गरिएको छ । भिडिओमा समाचार वाचिकाले भनेकी छन्, “रातमा समेत वाई-फाई अन गर्नेहरू अब सचेत हुनुपर्ने भएको छ । केही अध्ययनले वाई-फाईबाट निस्किने विकिरणले मस्तिष्कलाई असर गर्ने बताएको छ भने विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले क्यान्सरको खतरा समेत औँल्याएको हो ।”

सो भिडिओलाई यो सामग्री तयार पार्दासम्म एक करोड २० लाख पटक हेरिएको छ भने दुई लाख ३५ लाख पटक लाइक र १४ सय कमेन्ट गरिएको छ । यो भिडिओ सात हजार ६०० पटक शेयर भइसकेको छ । हेर्नुहोस् भिडिओ र आर्काइभ लिङ्क । 

त्यस्तै, ‘खोजी प्रेस’ नामको अर्को फेसबुक पेजले सार्वजनिक गरेको भिडिओमा पनि रातभर वाई-फाई अन राख्दा गम्भीर प्रभाव पार्न सक्ने दाबी गरिएको छ । उक्त भिडिओमा केही अनुसन्धान र विशेषज्ञले वाई-फाईमा हुने रेडियो फ्रिक्वेन्सी (आरएफ) विकिरणको समयमा लामो समय रहँदा स्वास्थ्यमा समस्या पर्ने दाबी गरिएको छ । यसअन्तर्गत रातभरि वाई-फाई अन गर्दा टाउको दुख्ने, थकान महसुस हुन सक्ने, मस्तिष्कको तरङ्गलाई पनि समस्या पार्ने भएकाले निद्रामा समस्या पार्नसक्ने उल्लेख गरिएको छ ।

२२ मार्च २०२५ मा सार्वजनिक गरेको उक्त भिडिओमा यो सामग्री तयार पार्दासम्म एक लाख ३१ हजार भ्युज छ भने ९४६ लाइक आएको छ । हेर्नुहोस् भिडिओ र आर्काइभ लिङ्क ।

‘न्युज नेपाल’ मिडिया नामको फेसबुक रिल्समा समेत राति वाई-फाई अन गरेर सुत्दा त्यसबाट निस्किने विकिरणले क्यान्सर निम्त्याउने दाबी गरिएको छ । २६ जनवरीमा सार्वजनिक उक्त भिडिओलाई २० लाखभन्दा बढी पटक हेरिएको छ भने २६ हजारभन्दा बढी लाइक छ । हेर्नुहोस् भिडिओ र आर्काइभ लिङ्क । 

यस्तै ‘रातोपाटी’ मिडियाले गएको ७ माघमा सार्वजनिक गरेको समाचारमा वाई-फाई रेडियो फ्रिक्वेन्सी (आरएफ) विकिरणको सम्पर्कमा लामो समयसम्म रहँदा स्वास्थ्यमा असर पर्न सक्ने उल्लेख गरेको छ । 

वाई-फाईको डिभाइसबाट निस्कने आरएफ विकिरण कम तीव्रताको भएपनि लामो समयसम्म रहँदा टाउको दुख्ने, थकान महसुस हुने, निद्राको चक्रमा खलल पुर्‍याउने तथा तनावको स्तरलाई समेत प्रभाव पार्ने दाबी गरिएको छ । 

यस्तै रातोपाटीले “क्यान्सरको खतरा पनि छ कि ?” भन्ने उपशीर्षक राख्दै विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्ल्यूएचओ)ले आरएफ विकिरणलाई सम्भावित कार्सिनोजेनिक अर्थात् क्यान्सर उत्पन्न गराउने मानेको बताएको छ । तर कति विकिरणले क्यान्सर उत्पन्न गराउने हो भनेर चाहिँ उल्लेख गरिएको छैन ।  पूरा समाचार र त्यसको आर्काइभ लिङ्क हेर्नुहोस् ।

तथ्य जाँच 

माथि उल्लिखित मिडियाले प्रकाशन/प्रसारण गरेका समाचारमा वाई-फाईले क्यान्सर लगायतका गम्भीर स्वास्थ्य समस्या निम्त्याउन सक्ने दाबी गरिएको छ । टेकपानाले विभिन्न माध्यमबाट यसको तथ्य जाँच गर्ने कोसिस गर्‍यो । समाचारमा दाबी गरेजस्तो विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लूएचओ) आफैले अहिलेसम्म वाई-फाईबाट उत्पन्न हुने विकिरणको मापदण्ड तोकेको पाइएन । 

डब्लूएचओले मान्यता दिएको ‘इन्टरनेसनल कमिसन अन ननआइओनाइज विकिरण प्रोटेक्सन’ (ICNIRP) ले विद्युतीय उपकरणले प्रवाह गर्ने विकिरणसँग सम्बन्धित मापदण्ड तयार पार्छ । हेर्नुहोस् ICNIRP को वेबसाइट । 

हाम्रीले प्रयोग गर्ने वाई-फाईले २.४ वा ५ गिगाहर्जसम्म विकिरण फाल्छ । र उक्त विकिरण सन् २०२० मा ICNIRP ले तयार गरेको मापदण्ड अनुसार सुरक्षित मानिन्छ । यसमा उत्पन्न हुने रेडियो फ्रिक्वेन्सी ICNIRP ले तयार पारेको सीमाभन्दा निकै कम विकिरण फाल्छ । 

ICNIRP का अनुसार फ्रिक्वेन्सी उच्च रहेका विकिरणहरू हाम्रो  शरीरभित्र छिर्न सक्छन् र शरीरभित्र रहेका अणुहरूलाई कम्पन गराउन सक्छन् । यस प्रक्रियामा घर्षण सिर्जना भई शरीरमा ताप उत्पन्न हुन्छ । मानव शरीरमा आन्तरिक तापमान नियन्त्रण गर्ने क्षमता उच्च हुन्छ । त्यसैले मानिसले खेलकुद, व्यायामको समयमा शरीरमा बढ्ने तापक्रम नियन्त्रण गर्न सक्छ । यस्तै विकिरणले उत्पन्न गराउने सामान्य किसिमका तापले पनि शरीरलाई खासै फरक पार्दैन । 

तर विकिरण र मानव शरीरको सम्पर्कले थ्रेसहोल्ड (निश्चित सीमाभन्दा माथि पुग्नु) नाघ्यो भने अत्यधिक ताप वृद्धि हुनुका साथै हिटस्ट्रोक र टिस्युमा क्षति हुने जस्ता किसिमका गम्भीर स्वास्थ्य समस्या निम्त्याउन सक्छ । 

ICNIRP को पूरा लेख पढ्न यहाँ क्लिक गर्नुहोस् । 

त्यसैले ICNIRP ले मानिस विकिरणमा रहन सक्ने सीमा निर्धारण गरेको छ । सन् २०२० मा ICNIRP ले तयार गरेको मापदण्ड अनुसार सामान्यतः मानिसहरू १० वाट मिटर प्रति सेकेन्ड शक्ति घनत्व निकाल्ने विकिरणसम्ममा रहन सक्छन् । यस्तै व्यावसायिक काममा रहँदा ५० वाट मिटर प्रति सेकेन्ड शक्ति घनत्व निकाल्ने विकिरणसम्ममा रहन सक्ने सीमा तोकिएको छ ।  

ICNIRP को मापदण्ड विस्तृत रूपमा पढ्न चाहनुहुन्छ भने यहाँ क्लिक गर्नुहोस् । 

अमेरिकास्थित हेल्थ प्रोटेक्सन एजेन्सी चिल्टनको रेडियसन प्रोटेक्सन डिभिजनका अनुसन्धानकर्मी मोहम्मद खालिदले गरेको एक अनुसन्धान पत्र अनुसार २.४ गिगाहर्ज ब्यान्डमा सञ्चालन हुने वाई-फाई उपकरणहरूको अधिकतम विकिरण शक्ति सामान्यतः १०० मिलिवाट (०.१ वाट) मा र ५ गिगाहर्ज ब्यान्डमा सञ्चालन हुने वाई-फाईको शक्ति २०० मिलिवाट (०.२ वाट) सीमित हुन्छ । जुन तोकिएको सीमाभन्दा निकै कम हो । पूरा अनुसन्धान पत्र हेर्नुहोस् ।

हाम्रीले प्रयोग गर्ने वाई-फाई, स्मार्टफोन मापदण्डले निर्धारण गरेको भन्दा कम भएपनि यसले पार्न सक्ने स्वास्थ्य समस्याहरूका बारेमा धेरै अनुसन्धान भएका छन् । विशेषगरी टाउको दुखाइ, ध्यान केन्द्रित गर्न गाह्रो हुनु, निद्रा गुणस्तर, मुटुसम्बन्धी प्रणालीमा पार्न सक्ने समस्याका बारेमा अनुसन्धान भएको ICNIRP ले जनाएको छ । 

तर हालसम्म भएका अनुसन्धानले वाई-फाई वा मोबाइलले उत्सर्जन गर्ने विकिरणले स्वास्थ्यमा नकारात्मक प्रभाव पार्छ भनेर प्रमाणित गर्न सकेको छैनन् । सर्वेक्षणहरूमा वाई-फाई लगायतका उपकरणको विकिरणहरूले मस्तिष्कको गतिविधिमा सामान्य किसिमको प्रभाव पार्ने गरेको भने पाइएको छ । तर यसले मस्तिष्कमा समस्या नै निम्त्याउन सक्छ भनेर प्रमाणित भएको छैन ।  

उक्त दाबीलाई अन्य अनुसन्धान पत्रमार्फत खोज्दा पनि क्यान्सर लगायतका स्वास्थ्य समस्या निम्त्याउन सक्छ भनेर स्पष्ट प्रमाण नदेखिएको पाइयो । अमेरिकाको नेसनल सेन्टर फर बायोटेक्नोलोजी इन्फरमेसनले सन् २०२२ सम्म वाई-फाई प्रविधिले पार्ने असरका विषयमा भएका अनुसन्धानहरूको अध्ययन गरेर तयार पारेको अनुसन्धान प्रतिवेदनले वाई-फाईको माध्यमबाट उत्पन्न तापक्रमले मानिसहरूलाई निम्त्याउने स्वास्थ्य जोखिम शून्य समान रहेको निष्कर्ष निकालेको छ । यस्तै टाउको नजिकै मोबाइल फोन प्रयोग गर्दा समेत गम्भीर असर पार्ने सम्भावना शून्य सरह नै रहेको उक्त अध्ययनले देखाएको छ । 

तर शरीरमा उत्पन्न गराउने तापक्रमबाहेक विकिरणले अन्य किसिममा असर गर्छ कि गर्दैन भनेर स्पष्ट प्रमाण दिनसक्ने अनुसन्धान हुन सकेका छैनन् । यस विषयमा भने थप अध्ययन गर्नुपर्ने उक्त अध्ययनले देखाएको छ । पढ्नुहोस् पूरा अनुसन्धान पत्र । 

उक्त अध्ययनले वाई-फाईबाट उत्पादन हुने रेडियो फ्रिक्वेन्सी न्यून रहेको बताएको छ । तरपनि हामी रहने वातावरणमा जताततै विकिरण पाइने भएकाले सकेसम्म विकिरणबाट टाढा रहने उपाय खोज्नु उपयुक्त रहने जनाएको छ । 

दाबी

रातभरि वाई-फाई अन राख्दा त्यसबाट निस्किने विकिरणले क्यान्सर लगायत विभिन्न स्वास्थ्य समस्या निम्तिने ।

दाबीकर्ता

‘रातोपाटी’, ‘ग्यालक्सीखबर टिभी’, ‘खोजी प्रेस’, ‘न्युज नेपाल मिडिया’ लगायतका मिडिया र सामाजिक सञ्जाल अकाउन्ट  । 

तथ्य 

वाई-फाईबाट निस्किने विकिरणहरू निकै कम फ्रिक्वेन्सीका हुन्छन् । हालसम्म भएका अध्ययनले यसले स्वास्थ्यमा नकारात्मक असर पार्छन् भनेर स्पष्ट प्रमाण दिन सकेका छैनन् । 

निष्कर्ष

‘रातोपाटी’, ‘ग्यालक्सीखबर टिभी’, ‘खोजी प्रेस’, ‘न्युज नेपाल मिडिया’ लगायतका मिडिया र सामाजिक सञ्जाल पेजले दाबी गरेजस्तो रातभरि वाई-फाई अन गरेर सुत्दा स्वास्थ्य समस्या देखिने कुरा अहिलेसम्म प्रमाणित भएको छैन । स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित भएर भविष्यमा हुनसक्ने अनुसन्धानले भने फरक नतिजा देखाउन पनि सक्छ । 

प्रतिक्रिया

तपाईँले हाम्रो वेबसाइट, सामाजिक सञ्जालका ह्यान्डल (फेसबुक, इन्स्टाग्राम, टिकटक, एक्स, युट्युब, लिङ्क्डइन) वा [email protected] मा तथ्य जाँच गर्नुपर्ने सामाजिक सञ्जालका पोस्ट पठाउन सक्नु हुनेछ । तथ्य जाँचलाई लिएर कुनै प्रतिक्रिया वा सुझाव भए हामीलाई ईमेल पठाउनु होला ।

पछिल्लो अध्यावधिक: चैत २०, २०८१ १९:५७